Biblioteka neosarmatyzmu

Bibliografia

Bibliografia podmiotowa obejmuje teksty kultury (narracje fikcjonalne, eseistykę, publicystykę, a także gry, filmy oraz płyty muzyczne), które uznaliśmy za neosarmackie a więc odnoszące się do rzeczywistości społecznej, politycznej i kulturowej Rzeczpospolitej Obojga Narodów od XVI do pierwszej połowy XVIII wieku. Nie wszystkie teksty fikcjonalne kultywują etos szlachecki, nie wszystkie powstały po 1989 roku, kilka z nich zostało stworzonych przez autorów niepolskich, uznaliśmy jednak, że ich umieszczenie na liście posłuży za atrakcyjny poznawczo kontekst dla badaczy oraz fanów neosarmatyzmu. Niniejsza lista nie pretenduje do kompletności – będzie sukcesywnie uzupełniana i jest otwarta również na propozycje czytelników strony.

Literatura podmiotowa

Książki i czasopisma

Igor Baranko, Maksym Osa, Warszawa 2009
Ernest Bryll, Doświadczyński, czyli sarmacka śpiewogra o szczęściu Nipuanów, Warszawa 1978.
Adam Bukatko (właśc. Adam Krechowiecki) , Mrok. Seria O tron. Powieść historyczna z XVII wieku, t. 1, Poznań, Lwów, 1925.
Adam Bukatko (właśc. Adam Krechowiecki), Ostatnia dynastia. Seria O tron. Powieść historyczna z XVII wieku, t. 2, Poznań, Lwów, 1925.
Adam Bukatko (właśc. Adam Krechowiecki), Piast. Seria O tron. Powieść historyczna z XVII wieku, t. 3, Poznań, Lwów, 1925.
Adam Bukatko (właśc. Adam Krechowiecki), Sława. Seria O tron. Powieść historyczna z XVII wieku, t. 1, Poznań, Lwów, 1925.
Elżbieta Cherezińska, Sydonia. Słowo się rzekło, Warszawa 2023.
Maria Czeska-Mączyńska, Dwaj Rymszowie, Poznań, 1917.
Maria Czeska-Mączyńska, W obronie Gdańska : powieść z czasów wojen polsko-szwedzkich, Poznań, 1925.
Stanisław Czernik, Wór pszenicy. Opowieść pańszczyźniana z XVII wieku, Warszawa, 1968.
Rafał Dębski, Krew z krwi. Seria Wilkozacy, Lublin 2012.
Rafał Dębski, Księżycowy sztylet. Seria Wilkozacy, Lublin 2015.
Rafał Dębski, Wilcze prawo. Seria Wilkozacy, Lublin 2010.
Wojciech Dutka, Wojna polska, Warszawa 2025.
Józef Bohdan Dziekoński, Sędziwój, Warszawa 1974.
Małgorzata Fabianowska, Małgorzata Nesteruk, Sakramencki sarmatyzm, Warszawa 2021.
Maciej Falkowski, Ślachta. Historie z podlasko-mazowieckiego pogranicza, Wołowiec 2024.
Robert Foryś, Bóg, honor, trucizna. Seria: Gambit hetmański, Kraków 2014.
Robert Foryś, Gambit hetmański, Kraków 2014
Robert Foryś, Za garść czerwońców. Seria W służbie ich królewskich mości, t. 1, Lublin 2009.
Robert Foryś, Początek nieszczęść królestwa. Seria W służbie ich królewskich mości, t. 2, Lublin 2010.
Robert Foryś, Z zimną krwią, Fabryka Słów, Lublin 2011.
Michał P. Garapich, Dzieci Kazimierza, Warszawa 2019.
Zenon Gołaszewski, Złota twierdza, Gdańsk 2011
Cezary Harasimowicz, Victoria, Warszawa 2007
Józef Hen, Crimen. Powieść sensacyjna z XVIII wieku (także z podtytułem Powieść jarmarczna), Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1974.
Józef Hen, Przypadki starościca Wolskiego, t. 1, , Warszawa 1976.
Józef Hen, Przypadki starościca Wolskiego, t. 2, , Warszawa 1976.
Józef Hen, Przypadki starościca Wolskiego, t. 3, , Warszawa 1976*.
Józef Hen, Płomień na Podhalu. Opowieść o Kostce Napierskim, Warszawa 1954.
Bronisław Heyduk, Janina, znak Sobieskich, Warszawa 1969.
Stanisław Maria Jankowski, Królewski kurier, Rzeszów 1986.
Zygmunt Jazurkiewicz, Niebezpieczne sprzężenie, „Fantastyka” 1983, nr 7.
Ryszard Jegorow, Prawem kaduka: Powieść historyczna z czasów panowania Zygmunta III Wazy, Lublin 1979.
Ryszard Jegorow, Zemsta księcia: Powieść historyczna z czasów panowania Zygmunta III Wazy, Lublin 1981.
Ryszard Jegorow, Dekret królewski: Powieść historyczna z czasów panowania Zygmunta III Wazy, Lublin 1984.
Tomasz Jurasz, Karoca, Kraków 2001.
Piotr Kaszczyszyn, Pięć grzechów głównych republikanizmu, „Pressje” 2019, teka 56.
Bronisław Kijewski, Ci przeklęci Polacy, „Fantastyka” 1983, nr 9.
Mariusz W. Kliszewski, Szablą i rapierem, Gdynia 2022.
Krzysztof Koehler, Gdzie jest Polska?, „Debata” 1994, nr 2.
Krzysztof Koehler, Konserwatyzm narodowy, „Arcana” 1996, nr 4
Krzysztof Koehler, Kościół, reformacja, dialog, „Fronda” 1998, nr 13-14.
Krzysztof Koehler, Monitor, „Arcana” 1995, nr 1.
Krzysztof Koehler, Nie jesteśmy sami, „Fronda” 1996, nr 6.
Krzysztof Koehler, Od Baki do Budzyńskiego, „Fronda” 1999, nr 15-16.
Krzysztof Koehler, Palus sarmatica, Warszawa 2016.
Krzysztof Koehler, Piotr Skarga, czyli witajcie w naszych czasach, „Fronda” 1997, nr 9-10.
Krzysztof Koehler, Rzecz-pospolita to jest Rzym!, „Teologia Polityczna” 2015 – 2016, nr 8.
Krzysztof Koehler, Sarmatia aeterna, cykl tekstów publikowany na stronie culture.pl
Krzysztof Koehler, Sarmatia defensa, „Arcana” 1996, nr 1.
Słuchaj mię, Sauromatha. Antologia poezji sarmackiej, oprac. Krzysztof Koehler, Kraków 2002.
Krzysztof Koehler, Świetliści w środku, czyli notatki po oświeceniu, „Res Publica Nowa” 1999, nr 1-2.
Krzysztof Koehler, Towarzystwo pożytku czy pożytek towarzystwa? Kilka uwag o szlacheckim dyskursie republikańskim, „Arcana” 71-70
Krzysztof Koehler, W rytmie „Godzinek”, na rosyjskim trupie, „Fronda” 1995, nr 4-5.
Tomasz Kołodziejczak, Czarny horyzont, Cykl Ostatnia Rzeczpospolita , t. 2, Lublin 2014.
Tomasz, Kołodziejczak, Czerwona mgła. Cykl Ostatnia Rzeczpospolita, t. 1, Lublin 2014.
Tomasz Kołodziejczak, Biała reduta – Część 1. Cykl Ostatnia Rzeczpospolita, t. 3, Lublin 2014.
J Komuda, Banita, Lublin 2012.
J. Komuda, Bohun, Lublin 2012.
J. Komuda, Czarna szabla, Lublin 2011.
J. Komuda, Zborowski, Warszawa 2019.
J. Komuda, Opowieści z Dzikich Pól, Warszawa 1999.
J. Komuda, Opowieści z Dzikich Pól, Lublin 2004. (to wydanie i kolejne zmienione)
J. Komuda, Diabeł Łańcucki, t. I, Warszawa 2019.
J. Komuda, Diabeł Łańcucki, t. II, Warszawa 2019.
J. Komuda, Galeony wojny, t. I, Lublin 2008.
J. Komuda, Galeony wojny, t. II, Lublin 2008.
J. Komuda, Obżartuchy i opilce, Warszawa 2024.
J. Komuda, Samozwaniec, tom I, Lublin 2011.
J. Komuda, Samozwaniec, t. II, Lublin 2010.
J. Komuda, Samozwaniec, t. III, Lublin 2011.
J. Komuda, Samozwaniec, t. IV, Lublin 2013.
J. Komuda, Samozwaniec: Moskiewska ladacznica, Lublin 2017.
J. Komuda, Upadek: Jak straciliśmy Pierwszą Rzeczpospolitą, Warszawa 2025.
J. Komuda, Warchoły i pijanice, Lublin 2004.
J. Komuda, Warchoły, złoczyńce i pijanice, Lublin 2021.
J. Komuda, Wilcze gniazdo, Lublin 2002.
J. Komuda, J. Bartosiak, M. Budzisz, Rozmowy o Pierwszej Rzeczypospolitej, Warszawa 2024.
Sebastian Konowoł, Bitwa czterystu, Brzezia Łąka 2022.
Sebastian Konowoł, Moskwa w płomieniach, Brzezia Łąka 2024.
Adam Amilkar Kosiński, Magnaci i szlachta: powieść historyczna, t.1, Warszawa 1900.
Adam Amilkar Kosiński, Magnaci i szlachta: powieść historyczna, t.2, Warszawa 1900.
Zofia Kossak-Szczucka, Złota wolność, t. 1., Kraków, 1928.
Zofia Kossak-Szczucka, Złota wolność, t. 2, Kraków, 1928.
Jacek Kowalski, Niezbędnik konfederata barskiego. Awantury, kuranty, pieśni konfederackie i zaściankowe, Poznań 2008.
Jacek Kowalski, Niezbędnik sarmaty poprzedzony obroną i uświetnieniem Sarmacji obojej, Poznań 2006.
Jacek Kowalski, Rzeczpospolita Sarmacka. Antologia poezji staropolskiej = République Sarmate : anthologie de l'ancienne poésie polonaise (Anna Drzewicka przekłady / traductions, Jacek Kowalski opracowanie i noty / présentation et commentaires), Warszawa 2018.
Jacek Kowalski, Sarmacja. Obalanie mitów. Podręcznik bojowy, Warszawa 2016.
Jacek Kowalski, Straszny Dwór, czyli sarmackie korzenie Niepodległej, Warszawa 2019.
Adam Krechowiecki, Starosta zygwulski, (t. I i II) Lwów 1887
Adam Krechowiecki, O tron. Powieść historyczna z XVII wieku, Petesburg 1901.
Bohdan Królikowski, Szable lisowczyków, Warszawa 2022.
Bianka Kunicka, Na ołtarzu ciszy, seria Szeptucha, t. 1, Warszawa 2024.
Konrad T. Lewandowski, Czarna wierzba. Cykl Diabłu ogarek, t. 1, Warszawa 2011.
Konrad T. Lewandowski, Kolumna Zygmunta. Cykl Diabłu ogarek, t. 2, Warszawa 2012.
Konrad T. Lewandowski, Ostatni hołd. Cykl Diabłu ogarek, t.3, Warszawa 2013.
Konrad T. Lewandowski, Teologia wiary rodzimej, Gdynia 2017
K. T. Lewandowski, Utopie, Warszawa 2014.
Maciej Liziniewicz, Czas pomsty. Cykl o Żegocie Nadolskim, t. 1, Wrocław 2019.
Maciej Liziniewicz, Mroczny zew. Cykl o Żegocie Nadolskim, t. 2, Wrocław 2020 (cykl o Nadolskim).
Maciej Liziniewicz, Diabelski posłaniec. Cykl o Żegocie Nadolskim, t. 3, Wrocław 2022.
Jan Łada, W zaklętym zamczysku, Warszawa 1925.
Władysław Łoziński (opublikowane pod nazwiskiem Lubicz), Oko proroka, czyli Hanusz Bystry i jego przygody. Powieść historyczna z XVII wieku, Lwów 1899.
Jacek Łukasiewicz, Zagłoba w piekle, Kraków 1966
Włodzimierz Maciąg, Konfederacja albo próba Mokronowskiego, Warszawa 1973.
Janina Macierzewska Janina, Czerwona wieża. Powieść historyczna z XVII wieku, Katowice 1963.
Paweł Majka, Familia, Kraków 2021.
Zofia Mąkosa, Kamień w wodę, Wrocław, Poznań 2022.
Zofia Mąkosa, Siostry, Wrocław 2022.
Janusz Meissner, Czarna bandera. Opowieść o korsarzu Janie Martenie, t. 1, Warszawa 1957.
Janusz Meissner, Czerwone krzyże. Opowieść o korsarzu Janie Martenie, t. 2, , Warszawa 1958/9.
Janusz Meissner, Zielona brama. Opowieść o korsarzu Janie Martenie, t. 3, Warszawa 1959.
J. M. R. Michalski, Orły i wrony, Radom 2013.
Hanna Muszyńska- Hoffmannowa, Amazonki konfederacji barskiej, Olsztyn 1975.
Jędrzej Napiecek, Król, który uciekł, Warszawa 2019.
Piotr Nikolski, Przypadki rycerza Fredegara von Stettena. Cz. 1: Wasal, Kraków 2021.
Antoni Ferdynand Ossendowski, Lisowczycy, Poznań 1929.
Antoni Ferdynand Ossendowski, Pod polską banderą. Powieść historyczna z czasów króla Zygmunta III, Lwów, Warszawa, 1929.
Antoni Ferdynand Ossendowski, Pod sztandarami Sobieskiego. Powieść, Warszawa 1938.
Bartosz Paszcza, Techno-republikanizm, „Pressje” 2019, teka 56
Eugeniusz Paukszta, Buntownicy. Powieść historyczna z XVII wieku, (t. I i II) Warszawa 1963.
J. Piekara, Charakternik, Lublin – Warszawa 2019.
J. Piekara, Falsum et verum. Cykl Szubienicznik, t. 2, Kraków 2014.
J. Piekara, Szubienicznik,. Cykl Szubienicznik, t. 1, Kraków 2013.
Jerzy Pietrkiewicz, Zdobycz i wolność, Warszawa 2018.
Konstanty Pilawa, Projekt oświeconego sarmatyzmu, „Pressje” 2019, teka 56.
Andrzej Pilipiuk, Cyrograf, [w:] tenże, Homo Bimbrownikus, Lublin 2009.
Andrzej Pilipiuk, Dziedziczki, Lublin 2005.
Andrzej Pilipiuk, Kuzynki, Lublin 2003.
Andrzej Pilipiuk, Księżniczka, Lublin 2004.
Andrzej Pilipiuk, Połoz, [w:] tenże, Rzeźnik drzew, Lublin 2009.
Andrzej Pilipiuk, Zaginiona, Lublin 2014
Andrzej Pilipiuk, Operacja Dzień Wskrzeszenia, Lublin 2010.
Andrzej Podkowicz, Bracia Kozacy, Gdynia 2011.
Włodzimierz Sulima Popiel, W sidłach diabła, Poznań 2024.
Walery Przyborowski, Namioty wezyra, Warszawa 1957.
Joanna Puchalska, Kresowi sarmaci, Warszawa 2015.
Bartłomiej Radziejewski, Na progu republikańskiego odrodzenia, „Rzeczy Wspólne” 2010, nr 1.
Bartłomiej Radziejewski, Sarmacja – niedokończona przygoda. O potrzebie republikańskiej rekonstytucji polskości, „Fronda” 51 (2009).
Bartłomiej Radziejewski, Sarmatyzm, nowoczesność i polski liberalizm, „Fronda” 2008, nr 49.
Piotr Rowicki, Fatum, Gdańsk 2011.
Tomasz Rowiński, Anachroniczna nowoczesność. Eseje o cywilizacji przemocy, Dębogóra 2022.
Michał Rusinek, Wiosna admirała, Warszawa 1953.
Michał Rusinek, Muszkieter z Itamariki, Warszawa 1955.
Michał Rusinek, Królestwo pychy, Warszawa 1958.
Jarosław Marek Rymkiewicz, Reytan. Upadek Polski, Warszawa 2013.
Jarosław Marek, Rymkiewicz, Samuel Zborowski, Warszawa 2010.
Michał Rzeczycki, Myśl polityczna decentralizacji, „Pressje” 2019, teka 56.
Kristina Sabaliauskaitė, Silva rerum, przeł. I. Korybut-Daszkiewicz, Kraków 2015.
Kristina Sabaliauskaitė, Silva rerum II, przeł. I. Korybut-Daszkiewicz, Kraków 2018.
Kristina Sabaliauskaitė, Silva rerum III, przeł. I. Korybut-Daszkiewicz, Kraków 2021.
Sarmackie krajobrazy: głosy z Litwy, Białorusi, Ukrainy, Niemiec i Polski, red. Martin Pollack, Wołowiec 2006.
Adam Sepkowski, Chwała królestwa, Gdynia 2022.
A. Sieradzki, E. Laszczykowska, Dzikie pola. Na motywach powieści Henryka Sienkiewicza, Warszawa 1991.
Radosław Sikora, Dawna Rzeczpospolita na nowo odkryta, Warszawa 2025.
Jan Filip Staniłko, Dlaczego Polska potrzebuje neosarmackiego republikanizmu?, [w:] Modernizacja Polski. Kody kulturowe i mity, red. J. Szomburg, Gdańsk 2008.
Jan Filip Staniłko, Neosarmacki republikanizm. Źródła i teraźniejszość polskiej tradycji politycznej, „Arcana” nr 86 – 87 (2 – 3/2009).
Adam Stawicki, Mrok Północy. Pierwsza część nowej trylogii, Kraków 2023.
A. Stawicki, Korona carów. Druga część nowej trylogii, Kraków 2024
Andrzej Stojowski, W ręku Boga, Londyn 1997.
Igor Strumiński, Jerzy Socała, Rękopis zagubiony w Jeleniewie, Warszawa 2005.
Władysław Strumski, Wilczaki, Lublin 1977
Bogusław Sujkowski, Cena wielkości, Łódź 1964.
Bogusław Sujkowski, Lisowczycy, Łódź 1969.
Ziemowit Szczerek, Siódemka, Kraków 2014.
Bartłomiej Szleszyński, Przymeirzanie kontusza: Henryk Sienkiewicz i Henryk Rzewuski - najwybitniejsi twórcy XIX-wiecznego sarmatyzmu, Warszawa 2007.
Tomasz Szmid, Obrona Kamieńca, Poligraf, Brzezia Łąka 2017.
Szablą i wąsem. Antologia opowiadań sarmackich, red. Dawid Juraszek, Poznań 2014.
Ewa Thompson, Narodowość i polityka, „Dziennik” – dodatek „Europa – Tygodnik Idei”, 167, 2.06.2007.
Ewa Thompson, Polski nacjonalizm jest niezwykle łagodny, „Dziennik” – dodatek „Europa – Tygodnik Idei”, nr 156.
Ewa Thompson, Sarmatyzm i postkolonializm, „Dziennik” – dodatek „Europa – Tygodnik Idei” 2006, nr 46.
Olga Tokarczuk, Księgi Jakubowe albo Wielka podróż przez siedem granic, pięć języków i trzy duże religie, nie licząc tych małych : opowiadana przez zmarłych, a przez autorkę dopełniona metodą koniektury, z wielu rozmaitych ksiąg zaczerpnięta, a także wspomożona imaginacją, która to jest największym naturalnym darem człowieka, Kraków 2014.
Piotr Trudnowski, Decentralizacja po republikańsku, „Pressje” 2019, teka 56.
Janusz P. Waluszko, Sarmacja, Mielec 1999.
Jacek Wegner, Biesy sarmackie, Warszawa 2003.
Michał Witkowski, Barbara Radziwiłłówna z Jaworzna-Szczakowej, Warszawa 2007.
Anna Wojciuk, Jedz, pij i popuszczaj pasa. Staropolskie obyczaje i rozrywki, Warszawa 2020.
Mariusz Wollny, Kacper Ryx, Kraków
Mariusz Wollny, Kacper Ryx i król alchemików, Kraków 2012
Mariusz Wollny, Kacper Ryx i król przeklęty, Kraków 2004
Mariusz Wollny, Kacper Ryx i król żebraków, Kraków 2015
Mariusz Wollny, Kacper Ryx: Królobójcy, Kraków 2016
Mariusz Wollny, Kacper Ryx: Szatan w klasztorze, Kraków 2016.
Mariusz Wollny, Kacper Ryx: Tajemnica wzgórza wawelskiego, Kraków 2016.
Mariusz Wollny, Kacper Ryx i tyran nienawistny, Kraków 2004
Mariusz Wollny, Kacper Ryx: Zapętleni, Kraków 2017.
Mariusz Wollny, Z Kacprem Ryksem po renesansowym Krakowie. Przewodnik, Kraków 2014.
Mariusz Wollny, Krwawa jutrznia. Cykl Zjadacze ludzi, t. 1: Kraków 2013.
Mariusz Wollny, Straceńcy. Cykl Zjadacze ludzi, t. 2, Kraków 2014.
Mariusz Wollny, Mściciel. Cykl. Zjadacze ludzi, t. 3:, Kraków 2015.
Maja Wolny, Klątwa, Świat Książki, Warszawa 2022.
Kamil Wons, Republika bez cnoty to absurd, „Pressje” 2019, teka 56.
Andrzej Zieliński, Sarmaci, katolicy, zwycięzcy. Kłamstwa, przemilczenia i półprawdy w historii Polski, Warszawa 2015.
Rafał Ziemkiewicz, Cham niezbuntowany: Rzecz o polskim mentalu, Lublin 2020.

* - Pierwotnie ukazały się w wydaniu zeszytowym jako Przeciw diabłom i infamisom (zeszyty 1-7) w latach 1973-1974. Każde opowiadanie w tomie z wydania książkowego stanowiło osobny zeszyt.

Monograficzne numery czasopism poświęcone sarmatyzmowi

„Kronos” 2018, nr 3 („Arystoteles w kontuszu”).
„Litteraria Copernicana” 2023/1 („Sarmatyzm: rewizje i kontynuacje”).
„Perspektywy Kultury” 2012/1 („Sarmacja: rewizje i rekonstrukcje”).
„Przegląd Polityczny” 2007/81 („Liberum veto”).
„Przegląd Polityczny” 2008/87 („Sarmatyzm i nowoczesność”).
„Pressje” 2007/ 10-11 („Rzecz niezwykła – Rzecz pospolita”).
„Pressje” 2010/ 22-23 („Polska ejdetyczna”).
„Pressje”, 2019 teka 56 („Oświecony sarmatyzm”).
„Teologia Polityczna” 2015/2016, nr 8 („My Rzymianie”).
„Teologia Polityczna” 2019/2020 nr 12 („Polska nowoczesność”).
„Teksty Drugie” 2015/1 („Zwrot sarmacki”).

Płyty

Jacek Kaczmarski, Zbigniew Łapiński, Sarmatia, Warszawa 1994 (płyta CD)
Jacek Kowalski i Klub Św. Ludwika, Patrz tam, gdzie Sarmacja (nagranie dźwiękowe), Kraków 2011.
Percival Schuttenbach, Dzikie Pola, Legnica – Lublin – Wrocław 2018 (płyta CD)
R. U. T. A., Gore – Pieśni buntu i niedoli XVI–XX wieku, Zdzieszowice 2011 (płyta CD)
R. U. T. A., Na vschod. Wolność albo śmierć, Zdzieszowice 2012 (płyta CD)

Internet

Encyklopedia Staropolska, https://www.youtube.com/darekrybacki – kanał Darka Rybackiego w serwisie You Tube
Jacek Kaczmarski, Jacek Kowalski, Dwie Sarmacje (wspólny koncert: https://www.youtube.com/watch?v=QhWbu3J0ZUU)
Pracownia Szlafrok, https://pracowniaszlafrok.wordpress.com/ - blog krawca szyjącego XVII-wieczne ubiory
Projekt chłop, https://projekt-chlop.blogspot.com/?fbclid=IwAR236PqIUYcOWeONrX6D6iV-svKDwliKhJpIxUxy8u3rJ6i-8_RruTDmEYg, blog rekonstruktorów odtwarzających XVII-wiecznych plebejuszy
Rzeczpospolita Obojga Narodów, https://www.rzeczpospolitaobojganarodow.pl/forum/viewforum.php?f=331 – mikronacja szlachecka – państwo wirtualne
Sarmackie dziedzictwo, https://www.facebook.com/p/Sarmackie-Dziedzictwo-100063637190562/ - strona grupy rekonstrukcji historycznej

Gry bez prądu

Anno Domini 1666 (2018) Warszawa: Wargamer.
Boże igrzysko. Magnaci: Gra o Rzeczpospolitą (2011), Sine loco: Phalanx
Dzikie Pola. Szlachecka Gra Fabularna, ed. 1, opr. Jacek Komuda, Marcin Baryłka i Maciej Jurewicz, Warszawa 1997.
Dzikie Pola. Szlachecka Gra Fabularna, W stepie szerokim, dodatek do ed. 1, opr. Darosław J. Toruń, Warszawa 1998.
Dzikie Pola. Szlachecka Gra Fabularna. Ogniem i mieczem, dodatek do ed. 1, opr. Jacek Komuda, Andrzej Łukasiak, Warszawa 1999.
Dzikie Pola. Rzeczpospolita w ogniu. Szlachecka Gra Fabularna, ed. 2, opr. Jacek Komuda, Michał Mochocki i Artur Machlowski , Kraków 2008.
A. Gaszyniec i inni, Slawia. Rzeczpospolita przeklęta, (dodatek do gry fabularnej „Wolsung: Magia wieku pary”), Kraków 2013.
Michał Gryń, Ogniem i szablą. Szlachecka gra paragrafowa, sine loco 2010.
Ogniem i mieczem – historyczna gra strategiczna (2011) Warszawa: Wargamer. Tu podręczniki i broszury: „Ogniem i mieczem: Historyczna gra strategiczna” (2011), Ogniem i mieczem: Historyczna gra strategiczna: Edycja Gracza” (2017) Potop (2015), „Zgrupowanie” (2018), „Armie Ogniem i mieczem” t. 1 (2016), „Wojny duńskie 1657-1660” (2017), „Warszawa 28-30 lipca 1656” (2016) a także liczne publikacje fanowskie: „Merkuriusz Polski Extraordynaryjny” nr.1 i t.2, Merkuriusz Krakowski Extraordynaryjny nr. 1-14.
Ogniem i mieczem – historyczna gra strategiczna 2. edycja (2023) Warszawa: Wargamer. Tu podręczniki: „Ogniem i mieczem: historyczna gra strategiczna. Zasady” (2023), „Ogniem i mieczem: historyczna gra strategiczna. Scenariusze” (2023), „Ogniem i mieczem: historyczna gra strategiczna. Armie” t. 1 i t. 2 (2023)
Prawem i Lewem: Sarmacka gra figurkowo przygodowa. Edycja 0.6 (2014). Sine loco: Warchoł.
Szabla i Krew (2022) Sine loco: Kazrak Miniatures.
Veto! Szlachecka gra karciana (2004). Kraków: Krakowska Grupa Kreacyjna.
Veto! Szlachecka gra karciana (2007). Druga edycja. Kraków: Imperium.

Gry komputerowe

Duma szlachecka [PC] Polska, Symulacje Historyczne Sp. z o.o. (projekt zawieszony)
Hellish quart [PC]. Polska, Kubold
Mount & Blade: Ogniem i mieczem [PC]. Wydanie polskie. Polska, CD Projekt.
Serca z kamienia [PC] (dodatek do gry komputerowej Wiedźmin III). Polska, CD Projekt Red.

Filmy i seriale

1670 [serial] reż. Maciej Buchwald, Kordian Kądziela, 2023.
Diabeł łańcucki [film] reż. Maciej Jurewicz, 2022 (powstała tylko pierwsza część filmu).
Crimen [serial] reż. Laco Adamik, 1988.
Czarne chmury [serial] reż. Andrzej Konic, 1973-1974.
Karczma na bagnach [film] reż Zygmunt Lech 1982.
Ogniem i mieczem [film] reż. Jerzy Hoffman, 1999.
Oko proroka [film] reż. Paweł komorowski, 1982.
Pan Wołodyjowski [film] reż. Jerzy Hoffman, 1969.
Potop [film], reż. Jerzy Hoffman, 1974.
Rycerze i rabusie [serial] reż. Tomasz Stockinger, 1984.
Zrodzeni do szabli [film] reż. Paweł Deląg, 2019.
Żelazną ręką [film] reż. Ryszard Ber, 1989.

Literatura przedmiotowa

Zasadniczo bibliografia obejmuje dwie grupy tekstów: poświęcone neosarmatyzmowi oraz sarmatyzmowi. Znalazły się też jednak w niej ważne prace dotyczące kontekstów owych zjawisk, niech więc Czytelnik/czka się nie zdziwi, gdy odnajdzie prace dotyczące literatury fantastycznej, historii, kulturoznawstwa, socjologii czy politologii. Podobnie jak bibliografia podmiotowa poniższy spis nie rości sobie prawa do bycia wyczerpującym, wydaje nam się jednak, że gromadzi teksty najistotniejsze.

Bibliografia

Sebastian Adamkiewicz, Sarmatyzm potomków chama; Online: https://histmag.org/Sarmatyzm-potomkow-Chama-7572
Sebastian Adamkiewicz, Zrozumieć Polskę szlachecką, Warszawa 2014.
Endre Angyal, Manieryzm, sarmatyzm, barok, „Przegląd Humanistyczny” 1962, nr 1.
Bachórz J., Wieś, [w:] Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Bachórz i A. Kowalczykowa, Wrocław 2002.
Sławomir Baczewski, Mit początku i władza szlachty. Dyskurs genologiczno-historyczny w XVII-wiecznych kazaniach pogrzebowych, „Wschodni Rocznik Humanistyczny” 2006, nr 3.
Bogusław Bakuła, Kolonialne i postkolonialne aspekty polskiego dyskursu kresoznawczego (zarys problematyki), „Teksty Drugie” 2006/6.
Wojciech Banach Refleksja nad koncepcją folwarcznych korzeni polskiej kultury gospodarczej, „Człowiek i Społeczeństwo” t. XXXVIII, 2014.
Stanisław Balbus, Między stylami, Kraków 1993.
Barok, sarmatyzm, Psalmodia : materiały z konferencji zorganizowanej przez Zakład Historii Nowożytnej, Toruń 22-23 września 1993, red. K. Maliszewski i K. Obremski, Toruń 1995.
Kazimierz Bartoszyński, O podmiotowości. Nowe lektury Henryka Rzewuskiego, „Teksty Drugie” 2008, nr 6.
Zygmunt Bauman, Retrotopia, Warszawa 2018.
Daniel Beauvois, Nowoczesne manipulowanie sarmatyzmem – czy szlachcic na zagrodzie był obywatelem?, w: Nowoczesność i sarmatyzm, P. Czapliński, Poznań 2011.
Daniel Beauvois, Trójkąt ukraiński. Szlachta, carat i lud na Wołyniu, Podolu i Kijowszczyźnie 1793 – 1914, przeł. K. Rutkowski, Lublin 2005.
Stanley Bill, Seeking the Authentic: Polish Culture and the Nature of Postcolonial Theory, https://nonsite.org/seeking-the-authentic-polish-culture-and-the-nature-of-postcolonial-theory/
Jan Błoński, Gombrowicz a ethos szlachecki, „Teksty” 1974, nr 4.
Hans Jürgen Bömelburg, Polska myśl historyczna a humanistyczna historia narodowa (1500‒1700), Kraków 2011.
Maria Bogucka, Kultura Sarmatyzmu w Polsce XVI – XVIII wieku, Warszawa 2016.
Maria Bogucka, Między obyczajem a prawem. Kultura Sarmatyzmu w Polsce XVI – XVIII wieku, Warszawa 2013.
Andrzej Bogucki, Trwanie tradycji szlachecko-ziemiańskiej na Pomorzu i Kujawach po 1945, w: w: Tradycje szlacheckie we współczesnej kulturze polskiej. Przybliżenia i perspektywy badawcze, red. M. Lutomierski, Toruń 2014.
Anna Boharewicz-Richter, Życie w szlacheckim zaścianku na Litwie, w: Z szablą i kielichem, czyli życie po sarmacku, red. J. Tazbir, S. Zagórski, Łomża 2015.
Paweł Bohuszewicz, Camp, sublimacja, plebeizacja. O trzech formach reafirmacji kultury szlacheckiej w „Barbarze Radziwiłłównie z Jaworzna-Szczakowej” Michała Witkowskiego, w: Fantazje, zboczenia, ekstrawagancje, red. M. Czapiga-Klag, M. Rydlewski, Wrocław 2024.
Paweł Bohuszewicz, Hermeneutyki sarmatyzmu, w: Tradycje szlacheckie we współczesnej kulturze polskiej. Przybliżenia i perspektywy badawcze, red. M. Lutomierski, Toruń 2014.
Paweł Bohuszewicz, Kategoria sarmatyzmu w dyskursie „Gazety Wyborczej”, „Teksty Drugie” 2015, nr 1.
Paweł Bohuszewicz, Kultura folwarczna. Długie czy krótkie trwanie?, „Barok” 2019, nr 2.
Paweł Bohuszewicz, Neosarmatyzm i nowoczesność. Próba doprecyzowania zagadnienia, „Prace Polonistyczne” 2021, vol. 76.
Paweł Bohuszewicz, „Niepamięć” o niebezpieczeństwach klasowych utożsamień, „Teksty Drugie” 2019, nr 1.
Paweł Bohuszewicz, Od niewolnika do obywatela. Interpretacja „Dwóch dusz” Jakuba Bojki (1904), „Kultura Współczesna” 2024, nr 3.
Paweł Bohuszewicz, Powieść neosarmacka. Aksjologia, ideologia, polityka, „Litteraria Copernicana” 2023, nr 1.
Paweł Bohuszewicz, Pożytki z prawicowego neosarmatyzmu. (Nieprawicowa) obrona Krzysztofa Koehlera, w: Przeszłość we współczesnej narracji kulturowej. Studia i szkice kulturoznawcze, t. 2, red. P. Plichta, Kraków 2011.
Piotr Borek, Historia sarmatica w poezji Jerzego Harasymowicza (prolegomena), „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” (Online), 2020-12, Vol.20.
Andrzej Borowski, Powrót Europy, Kraków 1999.
Svetlana Boym, Nostalgia jako źródło cierpień, „Ruch Literacki” 2019, z. 1.
Svetlana Boym, The Future of Nostalgia, New York 2001.
Jakub Brodacki, Glosa do książki Daniela Beauvoisa „Szlachta, carat i lud na Wołyniu, Podolu i Kijowszczyźnie”, „Glaukopis” 2006, nr 5 – 6.
Krzysztof Brzechczyn, Odrębność historyczna Europy Środkowej. Studium metodologiczne, Poznań 1998.
Brzeziński, Renesans myślenia utopijnego i drogi jego transformacji w teorii społecznej początku XXI wieku, „Stan Rzeczy” 2018, nr 1.
Lidia Burska, Inkwizytorzy i Sarmaci, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” 2002, nr 9.
Lidia Burska, Kłopotliwe dziedzictwo, Warszawa 1998.
Markus Cerman, Villagers and Lords in Eastern Europe 1300-1800, New York 2012.
Tomasz Chachulski, Polskie oświecenie i sarmatyzm, „Teologia Polityczna” 2019-2020, nr 12.
Dariusz Chemperek, Sarmatyzm – embarras de richesse, „Teksty Drugie” 2002, nr 6.
Marek A. Cichocki, Północ i południe. O polskiej polityce, historii i kulturze, Warszawa 2020.
Marek A. Cichocki, Spór o Sienkiewicza – nasz współczesny, „Życie”, 23.03.1999.^.
Marek A. Cichocki, Dariusz Karłowicz, Polska będzie łacińska albo nie będzie jej wcale, „Teologia Polityczna” 2015 – 2016, nr 8.
Chapman, Digital Games as History. How Videogames Represent the Past and Offer Access to Historical Practice, New York & London 2016.
Józef Chałasiński, Tradycje i perspektywy przyszłości kultury polskiej, Warszawa 1970.
Chłopska (nie)pamięć. Dziedzictwo chłopskości w polskiej literaturze i kulturze, red. G. Grochowski, D. Krawczyńska, G. Wołowiec, Kraków 2019.
Zbigniew Chojnowski, „Sarmatyzm” w natarciu i odwrocie, „Teksty Drugie” 2015, z. 1.
Tadeusz Chrzanowski, Wędrówki po Sarmacji europejskiej, Kraków 1988.
Tadeusz Chrzanowski, Kresy, czyli obszary tęsknot, Kraków 2009.
Andrzej Chwalba, Wojciech Harpula, Cham i pan. A nam, prostym, zewsząd nędza?, Kraków 2023.
Stefan Chwin, Jan Błoński i Witold Gombrowicz, „Teksty Drugie” 1995, nr 5.
Elżbieta Ciborska, Sarmackie ślady nawet prezydenckie, w: Z szablą i kielichem, czyli życie po sarmacku, red. J. Tazbir, S. Zagórski, Łomża 2015.
Beata Cieszyńska, Sarmatyzm i sebastianizm w perspektywie iberyjsko-słowiańskiej. Wokół lizbońskiego projektu „Vieira Global”, „Postscriptum Polonistyczne” 2020, vol.1.
Stanisław Cynarski, Kilka uwag w sprawie sarmatyzmu w Polsce w początkach XVII w., „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne” 1966, t. 140, z. 17.
Stanisław Cynarski, Sarmatyzm – ideologia i styl życia, w: Polska XVII wieku. Państwo – społeczeństwo – kultura, red. J. Tazbir, Warszawa 1969.
Paweł Cywiński, Misza Tomaszewski, Barbarzyńca w moherze, „Kontakt” 2012, nr 21.
Hubert Czachowski, Moda na biesiadę, w: Smak biesiady. Antropologiczne szkice o kulturze szlacheckiej i współczesnej, red. J. Eichstaedt, Ożarów 2000.
Przemysław Czapliński, Nowoczesność i sarmatyzm, w: Nowoczesność i sarmatyzm, P. Czapliński, Poznań 2011.
Przemysław Czapliński, Plebejski, populistyczny, posthistoryczny. Formy polityczności sarmatyzmu masowego, „Teksty Drugie” 2015, z. 1.
Przemysław Czapliński, PRL i sarmatyzm, [w:] (Nie)ciekawa epoka? Literatura i PRL, red. H. Gosk, Warszawa 2008.
Przemysław Czapliński, Resztki nowoczesności. Dwa studia o literaturze i życiu, Kraków 2011.
Przemysław Czapliński, Sarmatyzm, uwłaszczenie mas i późna nowoczesność, w: Nowoczesność i sarmatyzm, red. P. Czapliński, Poznań 2011.
Adam Chapman, Digital Games as History. How Videogames Represent the Past and Offer Access to Historical Practice, Routledge 2016.
Marcin Czardybon, Opowieść – naród – śmierć. O późnym politycznym pisarstwie Jarosława Marka Rymkiewicza, Warszawa 2024.
Czardybon, „Opowieść się opowiedziała. Tylko to było jej i moim celem […]”. O „tetralogii polskiej” Jarosława Marka Rymkiewicza, „Pamiętnik Literacki” 2023, nr 2.
Marcin Czardybon, Przenajświętsza. Szkic o sakralizacji wspólnoty narodowej w literaturze polskiej XXI wieku, „Teksty Drugie” 2021, nr 3.
Katarzyna Czeczot, Romantyczne zawłaszczenia, feministyczne interwencje, Warszawa 2016.
Stanisław Czernik, Pięć wieków doli chłopskiej w literaturze XII-XVI w. Materiały i szkice, Warszawa 1953
Stanisław Czernik, Poezja chłopów polskich. Pieśń ludowa w okresie pańszczyźnianym, Warszawa 1951.
Antoni Czyż, Polski barok niesarmacki, „Ogród” 1994, nr 4.
Alicja Dąbrowska, Sarmackie kulturemy w wyobraźni wybranych twórców literatury polskiej XIX wieku: semantyka, rewizje i reinterpretacje, Bydgoszcz 2020.
Agnieszka Dauksza, O pewnym chłopskim geście. Od rabacji do Zagłady, „Teksty Drugie” 2017, nr 6.
Dimitar Y. Dimitrov, The Ancient Sarmatians and the „Sarmatism” in Modern Eastern Europe (the Slovak Case), „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” (Online), 2020-12, Vol.20.
Dlaczego jestem taki wściekły, z J. M. Rymkiewiczem rozmawiał J. Morawski, „Życie Warszawy” 1993, nr 113.
Tadeusz Dobrowolski, Polskie malarstwo portretowe. Ze studiów nad sztuką epoki sarmatyzmu, Kraków 1948.
Dariusz Dolański, Zachód w polskiej myśli historycznej czasów saskich. Nurt sarmacko-teologiczny, Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra 2002.
Bogusław Dopart, Soplicowo i jego wizja równowagi, „Teologia Polityczna” 2019 – 2020, nr 12.
Józef Duda, Polskie dzieje. Sarmacki republikanizm wobec europejskiego absolutyzmu i zaborczości sąsiadów, Lublin 2019.
Józef Duda, Polskie dzieje: 1795-1864: sarmackie dziedzictwo wobec narodowej niewoli, Lublin 2022.
Jacek Dukaj, Wyobraźnia po prawej stronie, cz. 1; https://ksiazki.wp.pl/wyobraznia-po-prawej-stronie-czesc-pierwsza-6146197796046465a
Jacek Dukaj, Wyobraźnia po prawej stronie, cz. 2; https://ksiazki.wp.pl/wyobraznia-po-prawej-stronie-czesc-pierwsza-6146197796046465a
Jarosław Dumanowski, Świat rzeczy szlachty wielkopolskiej w XVIII wieku, Toruń 2006.
Jakub Dybek, Ja stoję, ja tańczę, ja walczę, „Fronda Lux” 2015, nr 76.
Maciej Dymkowski, Sarmatyzm: pułapki rzekomej doskonałości, „Charaktery” 2006, nr 5.
Robert Dzięcielski, Współczesne wyobrażenie biesiady szlacheckiej, w: Smak biesiady. Antropologiczne szkice o kulturze szlacheckiej i współczesnej, red. J. Eichstaedt, Ożarów 2000.
Kamil Dźwinel, Struktura ironii w programie „Sarmatia” Jacka Kaczmarskiego. Wprowadzenie, „Prace Literackie” 2013, nr 53.
Jarosław Eichstaedt, Biesiadować nie jest łatwo, w: Smak biesiady. Antropologiczne szkice o kulturze szlacheckiej i współczesnej, red. J. Eichstaedt, Ożarów 2000.
Ethos rycerski w kulturze: tradycje i kontynuacje, t. 2: Ethos sarmacki i jego tradycje, red. T. Banaś-Korniak i B. Stuchlik-Surowiak przy udziale Magdaleny Komendy, Katowice 2017.
Martin Faber, Die politische Ideologie des polnischen Adels im 16. und 17. Jahrhundert, Wiesbaden 2018.
Grażyna Filip, Obraz sarmatyzmu utrwalony w polskiej leksyce i przestrzeni społecznej – wybrane zagadnienia i przykłady, „Słowo. Studia językoznawcze” 2013, nr 4.
Aleksander Fiut, Neosarmatyzm?, Kwartalnik Artystyczny” 2013, nr 4.
Maciej Folta, Folwark w fabryce, http://magazynkontakt.pl/folwark-w-fabryce.html
Folwark w firmach sprawdzał się do momentu, gdy przyszedł kryzys i okazało się, że liczy się lojalność pracowników, a nie posłuszeństwo. Wywiad, http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/7,53664,24352026,prawdziwy-lider-nie-sciemnia.html
Robert Frost, Oksfordzka historia Unii Polsko-Litewskiej, t. 1: Powstanie i rozwój 1385-1569, przeł. T. Fiedorek, Poznań 2018.
Alfred Gall, Śmiech sarmaty: obraz sarmatyzmu w „Trans-Atlantyku” Witolda Gombrowicza, w: Nowoczesność i sarmatyzm, red. P. Czapliński. Poznań 2011.
Patrycja Gawliczek, Sarmatyzm a współczesność : na kanwie „Pamiętników” Jana Chryzostoma Paska, Opole 2014.
Xenia Gasiorowska, The Postwar Polish Historical Novel, „Comparative Literature” , Winter, 1957, Vol. 9, No. 1.
Katarzyna Glinianowicz, Czy ruscy chłopi mogą być sexy? O urządzeniu seksualności w Galicji, „Teksty Drugie” 2021, nr 3.
Andrzej Feliks Grabski, Oblicza sarmackiego historyzmu, w: tenże, Myśl historyczna polskiego oświecenia, Warszawa 1976.
Władysław Grabski. Historia wsi w Polsce, Warszawa 2004.
Hieronim Grala, Rzeczpospolita szlachecka – twór kolonialny?, w: Perspektywy postkolonializmu w Polsce, Polska w perspektywie postkolonialnej, red. J. Kieniewicz, Warszawa 2016.
Anna Grześkowiak-Krwawicz , Dyskurs polityczny Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Pojęcia i idee, Toruń 2018.
Anna Grześkowiak–Krwawicz, Przyszłam do Polski z Lechem… Konfederaci barscy a polska tradycja wolności, w: Konfederacja barska. Jej konteksty i tradycje, red. A. Buchmann, A. Danilczyk, Warszawa 2010.
Anna Grześkowiak-Krwawicz, Regina libertas. Wolność w polskiej myśli politycznej XVIII wieku, Gdańsk 2006.
Stanisław Grzybowski, Sarmatyzm, Warszawa 1996.
Dorota Gutfeld, Daria Jankowiak, Stanisław Krawczyk, Fantastyczni 2012. Badanie polskiego czytelnictwa fantastyki, Gdańsk 2013.
Magdalena Górska, Polonia – respublica – patria. Personifikacja Polski w sztuce XVI – XVIII wieku, Wrocław 2005.
Piotr Guzowski, Chłopi i pieniądze na przełomie średniowiecza i czasów nowożytnych, Kraków 2008.
Piotr Guzowski, Monetarny kontekst wprowadzenia pańszczyzny na przełomie średniowiecza i czasów nowożytnych, w: Inter Regnum et Ducatum. Studia ofiarowane Profesorowi Janowi Tęgowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Białystok 2018.
Homek: pismo Ruchu Społeczeństwa Alternatywnego 1983-1990, red. Grzegorz Berendt, Gdańsk 2013.
Jak dobrze być poetą powiatowym, z J. M. Rymkiewiczem rozmawiał A. Waśko, „Arka 1993”, nr 44/45.
Janik, Justyna, Joanna Kucharska, Joanna Płaszewska, Bartłomiej Schweiger, Piotr Sterczewski, Negotiating the Local and the Global in the Construction of Semiperipheral Identity in Polish Science Fiction and Fantasy Fandom, „Transformative Works and Cultures” 2015, No. 19, [on-line:] https://journal.transformativeworks.org/index.php/twc/article/view/592
Janusz T. Hryniewicz, Polityczny i kulturowy kontekst rozwoju gospodarczego, Warszawa 2004.
Natalia Jakowenko, Druga strona lustra. Z historii wyobrażeń i idei na Ukrainie XVI – XVII wieku, przeł. K. Kotyńska, Warszawa 2002.
Jakub Szela podoba się miastowym [rozmowa Jakuba Marmurka z Ewą Klekot], „Krytyka Polityczna”11 kwietnia 2015; https://krytykapolityczna.pl/kraj/klekot-jakub-szela-podoba-sie-miastowym/
Ryszard Jamka, Dlaczego klaszczemy szlachcie?, „Stan Rzeczy” 2015, nr 2.
Kamil Janicki, Pańszczyzna. Prawdziwa historia polskiego niewolnictwa, Poznań 2021.
Kamil Janicki, Prawdziwa historia polskiej szlachty, Poznań 2023.
Justyna Janik, Joanna Kucharska, Tomasz Z. Majkowski, Joanna Płaszewska, Bartłomiej Schweiger, Piotr Sterczewski i Piotr Gąsienica-Daniel, Participatory Poland (Part Five): You Forgot Poland: Exploratory Qualitative Study of Polish SF and Fantasy Fandom [on-line:] http://henryjenkins.org/blog/2013/12/participatory-poland-part-five-you-forgot-poland-exploratory-qualitative-study-of-polish-sf-and-fantasy-fandom.html
Paweł Jasienica, Polska anarchia, Kraków 1988.
Paweł Jasienica, Rzeczpospolita obojga narodów, t. 1: Srebrny wiek, Warszawa 1967.
Paweł Jasienica, Rzeczpospolita obojga narodów, t. 2: Calamitatis regnum, Warszawa 1967.
Paweł Jasienica, Rzeczpospolita obojga narodów, t. 3: Dzieje agonii, Warszawa 1972.
Krzysztof Jaskułowski, Wspólnota symboliczna. W stronę antropologii nacjonalizmu, Gdańsk 2012.
Kamil Jaworski, Wszyscy jesteśmy wieśniakami. Zniesienie pańszczyzny powinno być świętem narodowym, https://plus.nowiny24.pl/wszyscy-jestesmy-wiesniakami-zniesienie-panszczyzny-powinno-byc-swietem-narodowym/ar/c1-14113093?fbclid=IwAR2brEff7z1rdeLX4AlRy1jBgEcWvNJ1tynzGS7TRvLIKmxn_dD_8Lynb9c
Zbigniew Jazienicki, Potencja królobójstwa. Modalności wspólnoty w „Wieszaniu” Jarosława Marka Rymkiewicza, w: Imiona anomii. Literatura wobec doświadczenia stanu wyjątkowego, Piotr Sadzik, Warszawa 2019.
Zbigniew Jazienicki, Rzeczpospolita polskiej fantastyki; https://malyformat.com/2024/01/rzeczpospolita-polskiej-fantastyki/
Jedlicki, Jakiej cywilizacji Polacy potrzebują? Studia z dziejów idei i wyobraźni XIX wieku, Warszawa 1988.
Jedlicki, Świat zwyrodniały. Lęki i wyroki krytyków nowoczesności, Warszawa 2000.
Joanna Jelińska, „Sarmacki” wizerunek szlachcica-ewangelika w „Postylli” Krzysztofa Kraińskiego, Warszawa 1995^.
Jestem człowiekiem z prowincji, z J. M. Rymkiewiczem rozmawiała J. Korzeniowska, „Europa” 22-23.09.1990.
Jestem dumną wieśniaczką [z Magdaleną Bartecką rozmawia Jakub Majmurek], „Krytyka Polityczna” 13 lutego 2015; https://krytykapolityczna.pl/kraj/bartecka-jestem-dumna-wiesniaczka/
Renata Jochymek, Językowy dialog z tradycją w Barbarze Radziwiłłównie z Jaworzna-Szczakowej Michała Witkowskiego, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” IX (2009).
Marian Kaczmarek, Sarmacka perspektywa sławy. Nad „Wojną chocimską” Wacława Potockiego, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź 1982.
Katarzyna Kaczor, Z „getta” do mainstreamu. Polskie pole fantasy (1982 – 2012), Kraków 2017.
Janina Kamionkowa, Romantyczne dzieje stereotypu Sarmaty, [w:] Studia romantyczne, red. M. Żmigrodzka, Wrocław 1973.
Dariusz Karłowicz, Ta karczma Rzym się nazywa, „Teologia Polityczna” 2015 – 2016, nr 8.
Mariusz Karpowicz, Sztuka oświeconego sarmatyzmu. Antykizacja i klasycyzacja w środowisku warszawskim czasów Jana III, Warszawa 1970.
Elżbieta Kauer, Staropolski dyskurs. Studia i szkice, Warszawa 2005.
Wojciech Kaute, Lelewel – duch obywatelski – sarmatyzm. O refleksji nad syntezą dziejów Polski Jana Adamusa (1896 – 1962), w: Z szablą i kielichem, czyli życie po sarmacku, J. Tazbir, S. Zagórski, Łomża 2015.
Jan Kieniewicz, O Europie Środkowej z perspektywy cywilizacyjnej, „Kwartalnik Historyczny” 2013, nr 4.
Jan Kieniewicz, O perspektywę dla Polski, w: Perspektywy postkolonializmu w Polsce, Polska w perspektywie postkolonialnej, red. J. Kieniewicz, Warszawa 2016.
Jan Kieniewicz, Spotkania Wschodu, Gdańsk 1999.
Tomasz Kizwalter, O nowoczesności narodu : przypadek polski, Warszawa 1999.
Tomasz Kizwalter, Kryzys Oświecenia a początki konserwatyzmu polskiego, Warszawa 1987.
Tomasz Kizwalter, Polska nowoczesność. Genealogia, Warszawa 2020.
Tomasz Kizwalter, W stronę równości, Kraków 2014.
Mieczysław Klimowicz, Cudzoziemszczyzna i rodzimość w czasach Oświecenia [w:] Swojskość i cudzoziemszczyzna w dziejach kultury polskiej, red. Z. Stefanowska, Warszawa 1973.
Klimowicz, Sarmatyzm oświecony, „Prace Literackie Uniwersytetu Wrocławskiego” 1970, z. 11 – 12.
Aldona Kobus, Formacja sarmacka w twórczości Jacka Komudy, „Teksty Drugie” 2015, z. 1.
Leszek Koczanowicz, Post-postkomunizm a kulturowe wojny, w: Kultura po przejściach, osoby z przeszłością. Polski dyskurs postzależnościowy – konteksty i perspektywy badawcze, red. R. Nycz, Kraków 2011.
Krzysztof Koehler, Domek szlachecki w literaturze polskiej epoki klasycznej, Kraków 2005.
Krzysztof Koehler, The Heritage of Polish Republicanism, „Sarmatian Review” 2012, nr 2.
Krzysztof Koehler, Mesjanizm sarmacki wobec polskiego mesjanizmu romantycznego. Próba charakterystyki zjawiska, „Teologia Polityczna” 2006, nr 4.
Krzysztof Koehler, Rzeczpospolita, obywatelskość, wolność. Szkice o polskim pisarstwie politycznym XVI wieku Warszawa 2016.
Krzysztof Koehler, Wolnościowa retoryka w piśmiennictwie konfederacji barskiej, w: Konfederacja barska. Jej konteksty i tradycje, red. A. Buchmann, A. Danilczyk, Warszawa 2010.
Krzysztof Koehler, Zejście z Jasnej Góry? Kilka uwag o długim trwaniu sarmackiej religijności, „Teksty Drugie” 2015, z. 1.
Adam F. Kola, Europa w dyskursie polskim, czeskim i chorwackim. Rekonfiguracje krytyczne, Toruń 2011.
Romana Kolarzowa, „Zamawianie” Realnego. Konstruowanie tożsamości fantazmatycznej „narodu politycznego”, „Teksty Drugie” 2015, z. 1.
Robert Kołodziej i Michał Zwierzykowski, Bibliografia parlamentaryzmu Rzeczypospolitej szlacheckiej, Poznań 2012.
Dawid Kopa, Inter arma silent Musae. Jacka Komudy Lisowski bez światłocienia, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” 2021, z. 2.
Jacek Korabita, Kowalski, Sarmatyzm, faszyzm, Kresy, lewica, alkoholizm: nowe rozdanie; https://www.salon24.pl/u/korabita/658444,sarmatyzm-faszyzm-kresy-lewica-alkoholizm-nowe-rozdanie#_ftn2
Jadwiga Koralewicz, Marek Ziółkowski, Mentalność Polaków: sposoby myślenia o polityce, gospodarce i życiu społecznym 1988-2000, Warszawa 2003.
Piotr Korduba, Sarmatia semper viva – estetyka wnętrz w Polsce (XIX – XXI wiek), w: Nowoczesność i sarmatyzm, red. P. Czapliński. Poznań 2011.
Kosmopolityzm i sarmatyzm. antologia powojennego eseju polskiego, wyb. i oprac. D. Heck, Wrocław 2003.
Ewa Kosowska, O postawach i wyborach Henryka Sienkiewicza, Katowice 2013.
Krzysztof Kowalewski, Pańszczyzna i poddaństwo w Europie Środkowej – stan badań, w: Drogi odrębne, drogi wspólne. Problem specyfiki rozwoju historycznego Europy Środkowo-Wschodniej w XIX–XX wieku, red. M. Janowski. Warszawa 2004.
Zdzisław Kowalewski, Rzeczpospolita niedoceniona. Kultura naukowa i polityczna Polski przedrozbiorowej, Warszawa 1982.
Kowalik, Folwark biurowy, czyli polska kultura korporacyjna https://www.forbes.pl/kariera/folwark-biurowy-czyli-polska-kultura-korporacyjna/0wr8tcr
Jacek Kowalski, Ars sarmatica, czyli Sarmacja a sztuka. Zarys problemu, „Litteraria Copernicana” 2023, nr 1.
Jacek Kowalski, Naukowy mit mitu podboju: „naród szlachecki” a naród polski, w: In principio. Mit początku w kulturze średniowiecznej Europy. Tom dedykowany pamięci prof. Jacka Wiesiołowskiego Materiały XXXVII Seminarium Mediewistycznego im. Alicji Karłowskiej-Kamzowej, red. J. Kowalski i W. Miedziak, Poznań 2020.
Piotr Kowalski, Theatrum świata wszystkiego i poćciwy gospodarz. O wizji świata pewnego siedemnastowiecznego pisarza ziemiańskiego, Kraków 2000.
Piotr Kozak, Pańszczyzna – niedokończona sprawa, „Krytyka Polityczna” 23 lutego 2014; https://krytykapolityczna.pl/kraj/panszczyzna-niedokonczona-sprawa/
Ewa Kraskowska, Ksymena Filipowicz-Tokarska, Sarmatyzm, płeć, feminizm, w: Nowoczesność i sarmatyzm, red. P. Czapliński. Poznań 2011.
Zdzisław Krasnodębski, Demokracja peryferii, Gdańsk 2003.
Stanisław Krawczyk, Gust i prestiż. O tworzeniu pola prozy fantastycznej w Polsce, Warszawa 2022.
Justyna Kruk-Siwiec, Czy chłopi zostali skolonizowani przez Sarmatów? O genezie i uporczywym trwaniu pewnego mitu historiograficznego, „Wielogłos” 2022, nr 3.
Justyna Kruk-Siwiec, Obrońcy i ciemiężyciele, czyli o dualistycznym modelu historii chłopów (i niektórych jego niedostatkach z perspektywy historii literatury), „Terminus” 1/2019.
Małgorzata Krzysztofik, Kultura Pierwszej Rzeczpospolitej w poezji Jacka Kaczmarskiego, Kielce 2017.
Adam Kubiak, Peryferyjna samosterowność i ambiwalencja, „Teksty Drugie” 2015, z. 1.
Adam Kubiak, Postkolonialne Polski: szkic z niepewnej natury, „Polonistyka. Innowacje” 2018, nr 8.
Adam Kubiak, Rzeczy mniejsze. Dysformia i fiasko: semi-peryferyjne formy kultury, Rzeszów 2015.
Dariusz Kucia, Podług nieba i zwyczaju polskiego, czyli o sarmackiej formie i jej trwałości w kulturze sztuce i życiu społecznym Polaków, w: Rodowód polityczny Polaków, red. T. Gąsowski, A. Waśko, Kraków 2004.
Jan Kujawski, Między liberalizmem a nacjonalizmem. Polska droga do demokratyzacji po 1989 roku, „Dialogi Polityczne” 2018, nr 25.
Jan Michał Kujawski, Poza głównym nurtem. Próby odtworzenia idei narodowej w Polsce po 1989 r., Warszawa 2022 [maszynopis rozprawy doktorskiej].
Waldemar Kuligowski. Chamska historia Polski. Tezy i antytezy, „Czas Kultury” 2016, nr 3.
Kultura folwarku. Profesor Janusz T. Hryniewicz rozmawia z Edwinem Bendykiem, „Przegląd Polityczny” 2008, nr 92.
Kuligowski, Chłop w kajdanach albo po co nam ludowość dzisiaj, „Dialog” 2017, nr 6 http://dialog-pismo.pl/w-numerach/chlop-w-kajdanach-albo-po-co-nam-ludowosc-dzisiaj
Magdalena Kunińska, AD 2007: współczesne dwory i retro nadzieje, w: Retro sentyment, retro moda, retro nadzieje, red. M. czapiga-Klag, M. Rydlewski, Wrocław 2020.
Michał Kuran, „Sarmacka perspektywa sławy”? O micie sarmackim w kontekście szlacheckiego etosu rycerskiego, „Litteraria Copernicana” 2023, nr 1.
Magdalena Kwiecińska, Tradycje szlacheckie a tożsamość narodowa, w: Tradycje szlacheckie we współczesnej kulturze polskiej. Przybliżenia i perspektywy badawcze, red. M. Lutomierski, Toruń 2014.
Andrzej Leder, Nienapisana epopeja. Kilka uwag o zapomnianym wyzwoleniu, „Teksty Drugie” 2017, nr 6.
Andrzej Leder, Prześniona rewolucja. Ćwiczenie z logiki historycznej, Warszawa 2014.
Adam Leszczyński, Ludowa historia Polski. Historia wyzysku i oporu. Mitologia panowania, Warszawa 2020.
Adam Leszczyński, No dno po prostu jest Polska. Dlaczego Polacy tak bardzo nie lubią swojego kraju i innych Polaków, Warszawa 2017.
Jakub Z. Lichański, Sarmatyzm, czyli o pewnym podstawowym problemie w badaniach kultury polskiej, „Meluzyna” 2020, z. 1.
Peter Oliver Loew, Sarmaci bez wąsów. Mit i rzeczywistość w kulturze politycznej Polski, w: Nowoczesność i sarmatyzm, red. P. Czapliński. Poznań 2011.
Regina Lubas-Bartoszyńska, Przywoływanie sarmatyzmu w XX wieku. O dwu powieściach Zofii Kossak-Szczuckiej: „Złota wolność” i „Błogosławiona wina”, w: Nowoczesność i sarmatyzm, red. P. Czapliński. Poznań 2011.
Małgorzata Ludwikowska, Rett R. Ludwikowski, Stanisław Orzechowski – prekursor szlacheckiego anarchizmu, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Prawnicze” 1980, z. 86.
Jerzy Lukowski, The European Nobility in the Eighteenth century, Basingstoke 2003.
Marcin Lutomierski, Tradycje szlachecko-ziemiańskie w kulturze literackiej powojennego „polskiego Londynu”. Rekonesans, w: w: Tradycje szlacheckie we współczesnej kulturze polskiej. Przybliżenia i perspektywy badawcze, red. M. Lutomierski, Toruń 2014.
Dariusz Łukasiewicz, Apologia sarmatyzmu i upadek Polski, http://lewica.pl/index.php?id=31223
Tadeusz Łepkowski, Polska – narodziny nowoczesnego narodu 1764 – 1870, Poznań 2003.
Dariusz Łukasiewicz, Sarmatyzm i Prusy na przełomie XVIII i XIX wieku, Warszawa 2015.
Janusz Maciejewski, Dylematy wolności. Zmierzch sarmatyzmu i początki Oświecenia w Polsce, Warszawa 1994.
Janusz Maciejewski, O „Monitorze”, Oświeceniu i Sarmatach, „Arcana” 1996, nr 1.
Janusz Maciejewski, Sarmatyzm, [hasło w:] Słownik literatury polskiego oświecenia, red. T. Kostkiewiczowa, Wrocław 1991.
Janusz Maciejewski, Sarmatyzm jako formacja kulturowa, „Teksty” 1974, nr 4.
Jarema Maciszewski, Szlachta polska i jej państwo, Warszawa 1969.
Rafał Majerek, Karnawalizacja, groteska, ironia – strategie prezentacji problemów transformacji po 1989 roku w „Rivers of Babylon” Petra Pišťanka i „Barbarze Radziwiłłównie z Jaworzna Szczakowej Michała Witkowskiego, „Kontakty” 2020, nr 18.
Jakub Majmurek, Czy ładnie mi w sukmanie?, „Krytyka Polityczna” 14 marca 2015; https://krytykapolityczna.pl/kraj/majmurek-czy-ladnie-mi-w-sukmanie/
Jakub Majmurek, Potomek chłopów pańszczyźnianych patrzy na Wilanów, „Krytyka Polityczna” 25 maja 2013; https://krytykapolityczna.pl/kraj/majmurek-potomek-chlopow-panszczyznianych-patrzy-na-wilanow/
Tomasz Z. Majkowski, Magdalena Kozyra, and Aleksandra Prokopek, Finish—Spare the Shame: Realism of Hellish Quart and Alt-Sarmatian Ideology, „Games and Culture” 2023.
Ludwik Malinowski, Sarmatyzm wczoraj – dziś – jutro, w: Z szablą i kielichem, czyli życie po sarmacku, red. J. Tazbir, S. Zagórski, Łomża 2015.
Tadeusz Mańkowski, Genealogia sarmatyzmu, Warszawa 1946.
Luigi Marinelli, Sarmatyzm, mesjanizm, polskość… i co dalej?, w: Język, literatura i kultura polska w świecie, red. W. Miodunka, A. Seretna, Kraków 2016
Tomasz Szymon Markiewka, Rzeczpospolita widziana wieloma słownikami. O „Fantomowym ciele króla” Jana Sowy, „Teksty Drugie” 2015, z. 1.
Grzegorz Marzec, Hermeneuta i historia. Jarosław Marek Rymkiewicz w bakecie, Warszawa 2012.
Grzegorz Marzec, Logika spóźnionego postkolonializmu. Przypadek Jarosława Marka Rymkiewicza, w: Romantyzm środkowoeuropejski w kontekście postkolonialnym cz. II, red. M. Kuziak i B. Maciejewski, Kraków 2016.
Józef Matuszewski, Cham, Łódź 1982.
Józef Matuszewski, Geneza polskiego chama (studium semazjologiczne), Łódź 1982.
Adam Mazurkiewicz, O polskiej literaturze fantastycznonaukowej lat 1990-2004, Łódź 2007.
Filip Mazurkiewicz, Siła i słabość. Studium upadku męskiej hegemonii w Polsce, Warszawa 2019.
Tomasz Merta, „Listopad”, czyli polski spór o modernizację, [w:] Konfederacja barska. Jej konteksty i tradycje, red. A. Buchmann, A. Danilczyk, Warszawa 2010.
Jerzy Michalski, Rousseau i sarmacki republikanizm, Warszawa 1977.
Kamil Michaluk, Święci i niewinnego życia … Sarmaci w „Rzepisze” F. S. Jezierskiego na tle poglądów historiozoficznych polskiego Oświecenia, „Koło Historii: materiały Koła Naukowego Historyków Studentów Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej” 1998, nr 15.
Anna Mikołejko, Kraszewski: sarmatyzm i duchy, w: Z szablą i kielichem, czyli życie po sarmacku, red. J. Tazbir, S. Zagórski, Łomża 2015.
Krzysztof Mikulski, Jan Wroniszewski, Folwark i zmiany koniunktury gospodarczej w Polsce XIV-XVII wieku, „Klio” 2003, nr 4.
Tomasz Mizerkiewicz, Sarmatyzm letargiczny, czyli o relacjach nowoczesności z sarmatyzmem, w: Nowoczesność i sarmatyzm, red. P. Czapliński. Poznań 2011.
Michał Mochocki, Stanisław Krawczyk, Aleksandra Mochocka, Polish History up to 1795 in Polish Games and Game Studies, „Games and Culture” 2024.
Michał Mochocki, Gry sarmackie w ujęciu anglo-amerykańskich heritage studies, „Homo Ludens” 2017, nr 1.
Michał Mochocki, Larpy sarmackie. Historia prawdziwa, w: Nasiona – drzewa – ogrody. KoLa – Konferencja Larpowa, 19–21 lutego 2016, P. Milewski, Warszawa 2016.
Michał Mochocki, Sarmackie dziedzictwo kulturowe w grze fabularnej Dzikie Pola, „Homo Ludens” 2021, nr 1.
Michał Mochocki, Reliving Sarmatia: National Heritage Revived in the Polish Larp Scene, w: States of Play. Nordic Larp around the World, red. J. Pettersson, Helsinki 2012; Online: <http://nordiclarp.org/w/images/a/a0/2012-States.of.play.pdf>.
Michał Mochocki, The Sarmatian Cultural Turn in 21st-century Poland, w: (Re)visions of History in Language and Fiction, red. D. Guttfeld, M. Linke, A. Sowińska, Newcastle upon Tyne 2012.
Michał Mochocki, Ł. Wrona, Projekt DEMOkracja. Larp w edukacji obywatelskiej, w: Konferencja LARP-owa, 11–13 stycznia 2013, red. J. Tabisz, Wrocław 2013.
Tomasz Nakoneczny, Dziedzictwo Rzeczypospolitej Obojga Narodów na tle dyskursu postkolonialnego, w: Rozbiory polsko-litewskiej Rzeczypospolitej: odniesienia, interpretacje, pamięć, K. Daszyk, T Kargol, Kraków 2022.
Tomasz Nakoneczny, Kresy wschodnie jako polski Orient? Dylematy i aporie dyskursu kresoznawczego w perspektywie postkolonialnej, w: Mit narodowy w sferze sacrum i profanum, red. R. Małecki, A. Borkowska, Siedlce 2018.
Tomasz Nakoneczny, Mit sarmacki na tle polskiego dyskursu postkolonialnego, w: Mit narodowy w literaturze polskiej i kulturze polskiej oraz krajów ościennych, red. A. Pogoda-Kołodziejak, A. Borkowska, Siedlce 2017.
Tomasz Nakoneczny, Problematic (Post)Sarmatism: On the Possibility of Adapting Sarmatian Heritage in a Demo-liberal Culture, „Civitas. Studia z Filozofii Polityki” 2020, nr 27.
Tomasz Nakoneczny, Sarmatyzm – projekt niedokończony?, „Porównania” 2017, nr 2.
(Nie)pamięć pańszczyzny: Bartecka, Leder, Lubomirski, Sutowski, „Krytyka Polityczna” 14 marca 2015; https://krytykapolityczna.pl/kraj/nie-pamiec-panszczyzny-bartecka-leder-lubomirski-sutowski/
Marcin Napiórkowski, Mit sarmackiego mitu, w: Z szablą i kielichem, czyli życie po sarmacku, J. Tazbir, S. Zagórski, Łomża 2015.
Marin Napiórkowski, Turbopatriotyzm, Wołowiec 2019^.
Maciej Nawrocki, „Sarmatyzm”: historia pojęcia, Kraków 2023 [maszynopis rozprawy doktorskiej].
Jakub Niedźwiedź, Sarmatyzm, czyli tradycja wynaleziona, „Teksty Drugie” 2015, nr 1.
Maciej Nowicki, Sarmatyzm – aethymon dziwów wszelakich, w: Z szablą i kielichem, czyli życie po sarmacku, red. J. Tazbir, S. Zagórski, Łomża 2015.
Nowoczesność i sarmatyzm, red. P. Czapliński. Poznań 2011.
Stanisław Obirek, Kontrreformacyjna pobożność w Kościele katolickim III RP, „Teksty Drugie” 2015, z. 1.
Krzysztof Obremski, Ciało sarmackie – ciało polskie pierwszej i drugiej dekady XXI wieku, „Teksty Drugie” 2015, nr 1.
Krzysztof Obremski, Piotr Skarga, jubileuszowy rok 2012 i (post)sarmacka dominacja Kościoła katolickiego, w: Tradycje szlacheckie we współczesnej kulturze polskiej. Przybliżenia i perspektywy badawcze, red. M. Lutomierski, Toruń 2014.
Krzysztof Obremski, Nowoczesny Sarmata Bronisław Komorowski, w: tenże, Wizerunki medialne polityków: Lech Kaczyński, Donald Tusk, Bronisław Komorowski, Toruń 2014.
Krzysztof Obremski, „Pan Tadeusz” – medium pamięci: antyziemiański poemat ziemiański, „Napis”, 2024, Vol.1.
Krzysztof Obremski, Poetyckie przesłanki demitologizacji „dogmatów” mitologii ziemiańskiej: „Ogród” Wacława Potockiego, w: tenże, Literatura staropolska czytana współczesną humanistyką. Przymiarki metodologiczne, Toruń 2012.
Krzysztof Obremski, Powrót do oralności: „Psalmodia polska” jako zapis pamięci sarmackiego narodu wybranego, w: tenże, Literatura staropolska czytana współczesną humanistyką. Przymiarki metodologiczne, Toruń 2012.
Krzysztof Obremski, Proto-dekonstruowanie epodu „Beatus ille qui procul negotiis”, w: tenże, Literatura staropolska czytana współczesną humanistyką. Przymiarki metodologiczne, Toruń 2012.
Krzysztof Obremski, „Psalmodia polska”. Trzy studia nad poematem, Toruń 1995.
Krzysztof Obremski, Sarmacki mesjanizm, „Ogród” 1994, nr 4.
Zbigniew Ogonowski, Filozofia polityczna w Polsce XVII wieku i tradycje demokracji szlacheckiej, Warszawa 1999.
Krzysztof Ogrodnik, Zawartość edycji kolekcjonerskiej „Mount & Blade: Ogniem i mieczem”; online: http://www.komputerswiat.pl/gamezilla/newsy/2009/42/zawartosc-edycji-kolekcjonerskiej-mount-blade-ogniem-i-mieczem
Piotr Olędzki, Wspólne dziedzictwo: portret sarmacki w dziedzictwie narodów Rzeczypospolitej Szlacheckiej, Białystok 1999.
Edward Opaliński, Kultura polityczna szlachty polskiej w latach 1587 – 1652, Warszawa 1995.
Joanna Orzeł, Historia – tradycja – mit w pamięci kulturowej szlachty Rzeczypospolitej XVI‒XVIII wieku, Warszawa 2016.
Joanna Orzeł, Lech i Palemon – mityczni założyciele Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, w: Z szablą i kielichem, czyli życie po sarmacku, red. J. Tazbir, S. Zagórski, Łomża 2015.
Joanna Orzeł, Sarmatism as Europe’s founding myth, „Polish Political Science” 2010, vol. XXXIX.
Joanna Orzeł, Sarmatyzm versus kultura audiowizualna, „Wiadomości Historyczne” 2013, nr 3.
Radosław Osiński, „Zastaw się a postaw się” w Polsce początków xxi wieku. Współczesne oblicza tradycji szlacheckiej w filmach „Wesele” Wojciecha Smarzowskiego i „Futro” Tomasza Drozdowicza, w: Tradycje szlacheckie we współczesnej kulturze polskiej. Przybliżenia i perspektywy badawcze, red. M. Lutomierski, Toruń 2014.
Maciej Parkitny, Nowoczesność oświecenia. Studia o literaturze i kulturze polskiej drugiej połowy XVIII wieku, Poznań 2018.
Wojciech Paszyński, Sarmaci i uczeni: spór o pochodzenie Polaków w historiografii doby staropolskiej, Kraków 2016.
Maciej Pawlikowski, Chybiona powaga – kampowa lektura „Barbary Radziwiłłówny z Jaworzna-Szczakowej” Michała Witkowskiego, „Polisemia” 2010.
Janusz Pelc, Barok – epoka przeciwieństw, Warszawa 1993.
Janusz Pelc, Kontrreformacja, sarmatyzm a rozwój literatury polskiej (od Renesansu do Baroku), w: Wiek XVII – Kontrreformacja – Barok. Prace z historii kultury, red. J. Pelc, Wrocław 1970.
Janusz Pelc, Sarmatyzm a barok, w: Problemy literatury staropolskiej, J. Pelc, Wrocław 1972
Peryferyjność Polski to efekt zależności kapitałowej, a nie kultury folwarcznej [wywiad z Tomaszem Zaryckim] https://forsal.pl/artykuly/1405581,skad-sie-bierze-polska-peryferyjnosc-zarycki-z-zaleznosci-kapitalowej-a-nie-kultury-folwarcznej-wywiad.html
Włodzimierz Karol Pessel, Powaga niepowagi. Pastisze sarmatyzmu w polskiej codzienności, w: Z szablą i kielichem, czyli życie po sarmacku, red. J. Tazbir, S. Zagórski, Łomża 2015.
Tomasz Piekarski, Powojenne losy dworków ziemiańskich na Mazowszu, w: Tradycje szlacheckie we współczesnej kulturze polskiej. Przybliżenia i perspektywy badawcze, red. M. Lutomierski, Toruń 2014.
Marcin Pielużek, Obrazy świata w komunikacji polskiej skrajnej prawicy, Wrocław 2017.
Tadeusz Piersiak, Moskwa i Moskwicini w oczach sarmackich. Stereotyp czy realizm?, w: Studia postkolonialne nad kulturą i cywilizacją polską, red. K. Stępnik, D. Trześniowski, Lublin 2010.
Mieczysław Piszczkowski, Wieś w literaturze polskiego baroku, Wrocław, Kraków 1977.
Tomasz Plata, Pośmiertne życie romantyzmu, Warszawa 2017.
Kacper Pobłocki, Chamstwo, Wołowiec 2021.
Kacper Pobłocki, Historia krótkiego trwania, Warszawa 2017.
Kacper Pobłocki, Niewolnictwo po polsku, „Czas Kultury” 2016, nr 3.
Poganin i ideowy patron PIS. Portretujemy Jarosława Marka Rymkiewicza, podcast Kultura Poświęcona, 29 kwietnia 2022.
Krzysztof Prabucki, Wojciech Turski (1756 – 1824) – Reprezentant „oświeconego sarmatyzmu”?, „Litteraria Copernicana” 2023, nr 1.
Polska Wschodnia i Orientalizm, red. Zarycki Tomasz, Warszawa 2013.
Christian Prunitsch, Sarmacja, Sarmaci i sarmatyzm w encyklopedii Zachodu, w: Nowoczesność i sarmatyzm, P. Czapliński, Poznań 2011.
Michał Rauszer, Buntów chłopskich nie było. Pańszczyzna i opór, „Czas Kultury” 2016, nr 3.
Rauszer, Chłop – niewolnik? Pańszczyzna w perspektywie antropologii historii, „Lud” 2017, t. 101.
Michał Rauszer, Siła podporządkowanych, Warszawa 2021.
Republikanizm miał rozszerzyć wyobraźnię polityczną Polaków [z Dariuszem Gawinem rozmawia Konstanty Pilawa], „Pressje” 2019, teka 56.
German Ritz, Sarmatyzm i jego ukraińskie Inne, w: Nowoczesność i sarmatyzm, P. Czapliński, Poznań 2011.
Czesław Robotycki, Szlacheckie remanenty obyczajowe w Krakowie, w: Smak biesiady. Antropologiczne szkice o kulturze szlacheckiej i współczesnej , red. J. Eichstaedt, Ożarów 2000.
Agata Roćko, Kontusz i frak. O symbolice stroju w XVIII-wiecznej literaturze polskiej, Warszawa 2015.
Krzysztof Rogulski, Obecność kultury szlacheckiej w Polsce XXI wieku (rekonesans), „Filologia Polska” 2022, nr 8.
Jan Maria Rokita, Sarmaci przeciw reformatorom, „Gazeta Wyborcza” 2005, nr 256.
Stanisław Roszak, Archiwa sarmackiej pamięci. Funkcje i znaczenie rękopiśmiennych ksiąg silva rerum w kulturze Rzeczypospolitej XVIII wieku, Toruń 2004.
Ruch Społeczeństwa Alternatywnego. Studia i analizy, red. D. Bień, W. Mazur, G. Piotrowski, P. Ruchlewski, Gdańsk 2013.
Michał Rydlewski, „Pan – cham” jako neoliberalny scenariusz kultury upokarzania na przykładzie warszawskich „Słoików”, w: Zwodnicze imaginarium. Antropologia neoliberalizmu, red. W. J. Burszta, P. Jezierski i M. Rauszer, Gdańsk 2016.
Paweł W. Ryś, Błędne utożsamienie – o wątpliwym związku między sarmackim mitem etnogenetycznym a szlacheckim protorasizmem stanowym, „Litteraria Copernicana” 2023, nr 1.
Paweł W. Ryś, Chamofobia jako składnik polskiej kultury. Zarys problematyki, „Czas Kultury” 2016, nr 4.
Paweł W. Ryś „Futro jest puste. C’est fi ni”. Barbara Radziwiłłówna z Jaworzna-Szczakowej Michała Witkowskiego jako literatura „końca literatury”, „Konteksty Kultury” 2014, nr 11.
Paweł W. Ryś, „Obaczymy, czy masz dobrą krew w sobie (…)”. Podziały społeczne a kategoria rasy w „Ogniem i mieczem” Henryka Sienkiewicza, „Ruch Literacki” 2019, nr 2.
Paweł W. Ryś, „Potęga smaku” Zbigniewa Herberta w kontekście dychotomii „pana” i „chama”, „Konteksty Kultury” 2015 (t.12), z. 1.
Paweł W. Ryś, „Zwrot plebejski” we współczesnej polskiej humanistyce i debacie publicznej, [w:] Interpretacja. Reprezentacja, t. III, red. L. Mokrzecki, M. Brodnicki, J. Taraszkiewicz, Gdańsk 2015.
Arkady Rzegocki, Rzymskie korzenie polskości, „Teologia Polityczna” 2015 – 2016, nr 8.
Paweł Rzewuski, Sarmaci z PPS, https://histmag.org/Sarmaci-z-PPS-11149
Paweł Rzewuski, Sarmatyzm czyli co? Konstrukcja sarmatyzmu http://www.teologiapolityczna.pl/pawel-rzewuski-sarmatyzm-czyli-co-konstrukcja-sarmatyzmu
Anna Rzymska, Tutejsze i nietutejsze. O twórczości Jarosława Marka Rymkiewicza, Kraków 2024.
Jacek Santorski, Kultura folwarku przetrwała w polskich firmach http://forsal.pl/artykuly/801867,santorski-kultura-folwarku-przetrwala-w-polskich-firmach.html
Sarmacja, czyli Polska wytrzebiona. To jest nasza ojczyzna terytorialnie rozpostarta, ale kulturalnie jałowa i naukowo bezpłodna [Andrzej Mencwel w rozmowie z Maciejem Stasińskim]; https://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,25131348,sarmacja-czyli-polska-wytrzebiona-to-jest-nasza-ojczyzna.html
Sarmacja – rewizje i rekonstrukcje. Dyskusja redakcyjna: Krzysztof Koehler, Elżbieta Morawiec, Arkady Rzegocki, Andrzej Waśko, „Perspektywy Kultury” 2012, nr 1.
Sarmacka pamięć. Wokół bitwy pod Wiedniem, red. B. Dybaś, A. Woldan, A. Ziemlewska, Warszawa 2014.
Sarmackie theatrum I: wartości i słowa, red. R. Ocieczek i B. Mazurkowa, Katowice 2001.
Sarmackie theatrum II: idee i rzeczywistość, red. R. Ocieczek, M. Barłowska, Katowice 2001.
Sarmatyzm a barok – porządkowanie pojęć: dyskusja, podała do druku Małgorzata Elżanowska, „Ogród” 1994, nr 4.
Sarmatyzm czyli teatr dumy. Z Przemysławem Czaplińskim rozmawia Konstanty Pilawa, „Pressje” 2019, nr 56.
Aleksandra Sekuła, Chłop Kmicicem. Zmiana wyobrażeń tożsamościowych (1960–1999 i dalej), w: Rok 1966, PRL na zakręcie, red. K. Chmielewska, G. Wołowiec, T. Żukowski, Warszawa 2014.
Andrzej Sepkowski, Kształty pamięci zbiorowej. Wizje historii w polskiej powieści historycznej po 1945 roku), Toruń 2017.
Władysław Serczyk, Na dalekiej Ukrainie. Dzieje Kozaczyzny do 1648 roku, Kraków 2016.
Barbara Sienkiewicz, Sarmacka idea mesjańska w zwierciadle literatury powojennej, w: Nowoczesność i sarmatyzm, P. Czapliński, Poznań 2011.
Radosław Sikora, Dlaczego lewica powinna uwielbiać polską szlachtę choć jej nienawidzi?, https://kresy.pl/kresopedia/dlaczego-lewica-powinna-uwielbiac-polska-szlachte-choc-ja-nienawidzi/
Radosław Sikora, Postęp czy regres?, https://kresy.pl/kresopedia/postep-czy-regres-czyli-czego-mozemy-zazdroscic-panszczyznianym-chlopom/
Radosław Sikora, Sieroty po Rzeczpospolitej https://kresy.pl/kresopedia/sieroty-po-rzeczpospolitej/
Paulina Słoma, Wizje sarmatyzmu w liceum – analiza podręczników do kształcenia literacko-kulturowego, „Litteraria Copernicana” 2023, nr 1.
Słownik sarmatyzmu : idee, pojęcia, symbole, red. A. Borowski, Kraków 2001.
Smak biesiady. Antropologiczne szkice o kulturze szlacheckiej i współczesnej, red. J. Eichstaedt, Ożarów 2000.
Rafał Smoczyński, Tomasz Zarycki, Totem inteligencki. Arystokracja, szlachta i ziemiaństwo w polskiej przestrzeni społecznej, Warszawa 2017.
Rafał Smoczyński, Tomasz Zarycki, Współczesne polskie elity postszlacheckie w kontekście europejskim, „Kultura i Społeczeństwo” 2012, nr 1.
Władysław Smoleński, Przewrót umysłowy w Polsce wieku XVIII, Kraków 1891.
Tomasz Sobieraj, Czasoprzestrzeń rustykalna, [w:] tenże, Fabuły i „światopogląd”. Studia z historii polskiej powieści XIX-wiecznej, Poznań 2004.
Anna Sosnowska, Zrozumieć zacofanie. Spory historyków o Europę Wschodnią (1947-1994), Warszawa 2004
Krystyna Stasiewicz, Stosunek Krasickiego do sarmatyzmu, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 1996, nr 2.
Sowa, Fantomowe ciało króla. Peryferyjne zmagania z nowoczesną formą, Kraków 2011.
Sowa, Inna Rzeczpospolita jest możliwa! Widma przeszłości, wizje przyszłości, Warszawa 2015.
Sowa, Kiedy dwa minusy nie powinny dawać plusa; https://www.praktykateoretyczna.pl/artykuly/jan-sowa-kiedy-dwa-minusy-nie-powinny-dawac-plusa/
Sowa, Resztki ponowoczesności, Teksty Drugie” 2013, nr 4.
Arkadiusz Michał Stasiak, Republikańska idea patriotyzmu konfederacji barskiej, w: Konfederacja barska. Jej konteksty i tradycje, red. A. Buchmann, A. Danilczyk, Warszawa 2010.
Jacek Staszewski, Kultura polska w kryzysie XVIII wieku, w: Tryumfy i porażki. Studia z dziejów kultury polskiej XVI – XVIII w., red. M. Bogucka, Warszawa 1989.
Jacek Staszewski, Sarmatyzm z Oświecenie (uwagi historyka), w: Kultura literacka połowy XVIII wieku w Polsce. Studia i szkice, red. T. Kostkiewiczowa, Wrocław 1992.
Jacek Staszewski, Wiek XVIII w Polsce – próba nowej syntezy, w: Między barokiem a oświeceniem. Nowe spojrzenie na czasy saskie, red. K. Stasiewicz, S. Achremczyk, Olsztyn 1996.
Jacek Staszewski, O apogeach kultury sarmackiej i periodyzacji XVIII stulecia, w: Między barokiem a oświeceniem. Apogeum sarmatyzmu. Kultura polska drugiej połowy XVIII wieku, red. K. Stasiewicz, S. Achremczyk, Olsztyn 1997.
Beata Stuchlik-Surowiak, Sarmatyzm – dzieje jednego pojęcia, „Perspektywy Kultury” 2012, nr 1.
Studia z dziejów polskiego anarchizmu, red. E. Krasucki, M. Przyborowski, R. Skrycki, Szczecin 2011
Stuchlik-Surowiak, Sarmatyzm – dzieje jednego pojęcia, „Perspektywy Kultury” 2012, nr 6.
Tadeusz Sulimirski, Sarmatians in the Polish Past, „The Polish Review” 1964, Vol. 9, No. 1.
Swojskość i cudzoziemszczyzna w dziejach kultury polskiej, red. Z. Stefanowska. Warszawa 1973.
Andrzej Szahaj, Sarmacki popliberalizm http://liberte.pl/sarmacki-popliberalizm/
Bernard Szarlitt, Polskość Nietschego i jego filozofii, Warszawa 1930.
Leszek Szaruga, W drodze do Sarmacji, w: Tożsamość jako proces. Od Johannesa Bobrowskiego do dyskursu o „poniemieckim”, red. A. Damięcka-Wójcik, A. Matysiak, Warszawa 2023.
Bartłomiej Szleszyński, „Ważna Cześnika nauka o grzeczności” : o grzeczności, prawie i porządku w sarmackich światach „Pamiątek Soplicy” Henryka Rzewuskiego i „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza, „Napis” 2004, seria 10.
Szczepańska, Odkłamana legenda sarmatyzmu, https://historia.dorzeczy.pl/nowozytnosc/28535/odklamana-legenda-sarmatyzmu.html
Szlachta – granice etniczne, wyznaniowe i cywilizacyjne, red. T. Ciesielski, K. Mikulski, A. Korytko, Warszawa 2017.
Dorota Szagun, Przekorne nawiązania do Sienkiewiczowskiego wzorca powieści historycznej w „Bohunie” Jacka Komudy, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica” 2015, XLIX.
Dorota Szagun, Jacka Komudy (nie) pisanie Sienkiewiczem, w: Henryk Sienkiewicz. Język – semantyka, red. M. Pietrzak, A. Zalewska, Warszawa 2019.
Ireneusz Szczukowski, Męskie chrześcijaństwo i tradycja religijności sarmackiej (wstępne rozpoznania), „Litteraria Copernicana” 2023, nr 1.
Radosław Sztyber, „Banialuki” i „ambaje”, czyli o pseudoetymologicznej pochwale elearów (Lisowczyków), „Studia i Materiały. Filologia Polska” 1999 XLVI (10).
Radosław Sztyber, „Skądże to zbłaźnienie świata?” Wojciecha Dembołęckiego „Wywód jedynowłasnego państwa świata” (studium monograficzne i edycja krytyczna), Zielona Góra 2012.
Radosław Sztyber, W stronę megalomanii narodowej na kanwie tetralogii Jacka Komudy pod tytułem „Samozwaniec” (glosa i kilka uwag na marginesach powieści), „Literatura i Kultura Popularna” 2020, XXVI.
Wojciech Śmieja, Hegemonia i trauma. Literatura wobec dominujących fikcji męskości, Warszawa 2016.
Wojciech Śmieja, Po męstwie, Wołowiec 2024.
Dariusz Śnieżko, Corpus nobile, w: tenże, Kompleksja literatury. Studia staropolskie, Kraków 2019.
Urszula Świderska-Włodarczyk, Homo nobilis Wzorzec szlachcica w Rzeczypospolitej XVI i XVII wieku, Warszawa 2017.
Sebastian Tauer, Kiedy gra staje się literaturą? „Dzikie Pola: Rzeczpospolita w ogniu” jako tekst na pograniczu literatury, „Bibliotekarz Podlaski” 2024, nr 2.
Sebastian Tauer, Moskwa, miasto uległe. Jacka Komudy spojrzenie na Wschód w kontekście neosarmatyzmu i zwrotu topograficznego na przykładzie „Samozwańca”, „Adeptus” 2023, nr 20.
Sebastian Tauer, Neosarmackie narracje Jacka Komudy. Struktura i ideologia, Toruń 2025.
Janusz Tazbir, Arianie i katolicy, Warszawa 1971.
Janusz Tazbir, Dzieje polskiej tolerancji, Warszawa 1973.
Janusz Tazbir, Kultura polskiego baroku, Warszawa 1986.
Janusz Tazbir, Kultura staropolska jako symbioza wpływów wschodu i zachodu, w: Sandomierz – miasto między Wschodem a Zachodem: konferencja naukowa, Sandomierz, Zamek Królewski, 28 czerwca 2012 roku, red. K. Burek i T. Giergiel, Sandomierz 2013
Janusz Tazbir, Kultura szlachecka w Polsce. Rozkwit – upadek – relikty, Warszawa 1978.
Janusz Tazbir, Paradoksy sarmackiego konserwatyzmu, w: tenże, Studia nad kulturą staropolską, Kraków 2001
Janusz Tazbir, Państwo bez stosów. Szkice z dziejów tolerancji w Polsce XVI–XVII w., Warszawa 1967.
Janusz Tazbir, Polska na zakrętach dziejów, Warszawa 1997.
Janusz Tazbir, Polska przedmurzem Europy, Warszawa 2004.
Janusz Tazbir, Prawda i zmyślenia w „Ogniem i mieczem”, w: tenże, Szkice o literaturze i sztuce, Kraków 2002.
Janusz Tazbir, Reformacja w Polsce. Szkice o ludziach i doktrynie, Warszawa 1993.
Janusz Tazbir, Sarmaci i świat, Kraków 2001.
Janusz Tazbir, Sarmatyzacja katolicyzmu, w: tenże, Łyżka dziegciu w ekumenicznym miodzie, Warszawa 2004.
Janusz Tazbir, Sarmatyzm a barok, „Kwartalnik Historyczny” 1969, nr 4.
Janusz Tazbir, Synkretyzm a kultura sarmacka, „Teksty” 1974, nr 4.
Janusz Tazbir, Szlachta i teologowie. Studia z dziejów polskiej kontrreformacji, Warszawa 1987.
Janusz Tazbir, Świat panów Pasków. Eseje i studia, Łódź 1986.
Janusz Tazbir, Tradycje tolerancji religijnej w Polsce, Warszawa 1980.
Klaus Theweleit, Męskie fantazje, przeł. M. Herer i M. Falkowski, Warszawa2015.
Ewa M. Thompson, Czyj dyskurs? Tkanie opowieści w postkomunistycznej Polsce, w: Humanistyka (pół)peryferii, red. J. Kowalski, A. Kola, K. Abriszewski, Olsztyn 2016.
Thompson, Narodowość i polityka, „Dziennik”, dodatek „Europa” 2007, nr 165.
Thompson, Sarmatyzm i postkolonializm, „Dziennik”, dodatek „Europa” 2006, nr 46.
Tomasz Tomasik, Wojna – męskość – literatura, Słupsk 2013.
Paweł Tomczok, Literackie upodlenie chłopa, w: Chłopska (nie)pamięć. Dziedzictwo chłopskości w polskiej literaturze i kulturze, red. G. Grochowski, D. Krawczyńska, G. Wołowiec, Kraków 2019.
Paweł Tomczok, Pańszczyzna i przemoc. Historie literackie i wspomnieniowe z XIX wieku, „Praktyka Teoretyczna” 2017, nr 1.
Jerzy Topolski, Rzeczpospolita Obojga Narodów 1501-1795, Poznań 2015.
Tradycja wynaleziona, red. E. Hobsbawm i T. Ranger, Kraków 2008.
Tradycje polityczne dawnej Polski, red. A. Sucheni-Grabowska, A. Dybkowska, Warszawa 1993.
Daria Trela, Dwa labirynty: „Barbara Radziwiłłówna z Jaworzna-Szczakowej” Michała Witkowskiego – „Poema Piasta Dantyszka” Juliusza Słowackiego, „Przegląd Humanistyczny” 2014, nr 2.
Tradycje szlacheckie we współczesnej kulturze polskiej. Przybliżenia i perspektywy badawcze, red. M. Lutomierski, Toruń 2014.
Krzysztof Trybuś, Sarmatyzm i romantyzm – dzisiaj, w: Nowoczesność i sarmatyzm, P. Czapliński, Poznań 2011.
Michael-Rolph Trouillot, Silencing the Past. Power and Production of History, Boston 2015.
John Tunbridge, Zmiana warty. Dziedzictwo na przełomie XX i XXI wieku, Warszawa 2018
Bolesław Ulanowski, Wieś polska pod względem prawym od XVI do XVIII wieku, Kraków 1894.
Tadeusz Ulewicz, Około genealogii sarmatyzmu. Spóźnione podjęcie nieprzedawnionej dyskusji, „Pamiętnik Słowiański” t. 1, Kraków 1949.
Tadeusz Ulewicz, Sarmacja: studium z problematyki słowiańskiej XV i XVI w.; Zagadnienie sarmatyzmu w kulturze i literaturze polskiej (problematyka ogólna i zarys historyczny), Kraków 2006.
Tadeusz Ulewicz, Zagadnienie sarmatyzmu w kulturze i literaturze polskiej (problematyka ogólna i zarys historyczny), „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historycznoliterackie”, z. 5, Kraków 1963.
Uniłowski, Kresowy temat, [w:] Słownik literatury XX wieku, red. M. Pytasz, Katowice 2001.
Bohdan Urbankowski, Gniazdo polskie. Wspólna pamięć narodu, Dębogóra 2020.
Uwięzieni w folwarku [rozmowa Jakuba Marmurka z Adamem Leszczyńskim], „Krytyka Polityczna” 5 marca 2015; https://krytykapolityczna.pl/kraj/leszczynski-uwiezieni-w-folwarku/
Gerhard Wagner, Nationalism and Cultural Memory in Poland: The European Union Turns East, „International Journal of Politics, Culture, and Society” 2003, Vol. 17, no 2.
Teresa Walas, Zrozumieć swój czas. Kultura polska po komunizmie: rekonesans, Kraków 2003.
Janusz Waluszko, Kilka szybkich uwag na marginesie sarmatyzmu, „Teksty Drugie” 2015, z. 1.
Jan Wasiewicz, Bunty chłopskie, [w:] Polskie miejsca pamięci. Dzieje toposu wolności, red. S. Bednarek, B. Korzeniewski, Warszawa 2014.
Jan Wasiewicz, „Chytrze bydlą z pany kmiecie…”. Prolegomena do badań nad obecnością oporu chłopskiego w polskiej pamięci kulturowej, w: Chłopska (nie)pamięć. Dziedzictwo chłopskości w polskiej literaturze i kulturze, G. Grochowski, D. Krawczyńska, G. Wołowiec, Kraków 2019.
Jan Wasiewicz, Pamięć, chłopi, bunt. Transdyscyplinarne badania nad chłopskim dziedzictwem. Historia pamięci pierwszego powstania ludowego na ziemiach polskich, Warszawa 2021.
Marek Wasilewski, Sztuka w czasach populizmu, Warszawa 2021.
Agata Wąsowska-Pawlik, Polityka kulturalna Polski 1989–2012, [w:] Kultura a rozwój, red. J. Hausner, A. Karwińska, J. Purchla, Warszawa 2013.
Wasilewski, Najpierw pańszczyzna, ,potem ojczyzna, „Przegląd”, 29 marzec 2016. https://www.tygodnikprzeglad.pl/najpierw-panszczyzna-potem-ojczyzna/
Andrzej Waśko, Romantyczny sarmatyzm : tradycja szlachecka w literaturze polskiej lat 1831-1863, Kraków 1995.
Andrzej Waśko, „Pan Tadeusz”. Media pamięci, Warszawa 2022.
Andrzej Waśko, Poza systemem, Kraków 2012.
Andrzej Waśko, Romantyczny sarmatyzm czy „polski biedermeier”?, „Perspektywy Kultury” 2012, nr 1.
Agata Wdowik, Poszukiwania własnych korzeni – rzecz o tekstach Krzysztofa Koehlera (oraz Andrzeja Waśki), w: Nowoczesność i sarmatyzm, P. Czapliński, Poznań 2011.
Iwona Węgrzyn, Gdy debiut staje się podzwonnym. Melancholia „Pamiątek Soplicy”, „Teksty Drugie” 2019, nr 3.
Iwona Węgrzyn, Kłopotliwe dziedzictwo sarmatyzmu. Romantyczni twórcy wobec postaci starosty kaniowskiego Mikołaja Bazylego Potockiego, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis FOLIA 312 Studia Historicolitteraria” 2020, nr 20.
Iwona Węgrzyn, Sarmatyzm i biedermeier. Granice, cezury, przepływy. W kręgu galicyjskich spadkobierców Soplicy, „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” 2021, nr 11.
Iwona Węgrzyn, Wyczerpana tradycja. Szkice o literaturze polskiej XIX wieku, Warszawa 2021.
Agnieszka White, Obraz kultury Rzeczypospolitej w angielskich relacjach podróżniczych (koniec XVI i XVII wiek), Warszawa 2014.
Przemysław Wielgosz, Pięćset lat kacetu. Ojczyzna – pańszczyzna http://lewica.pl/?id=26675&tytul=Przemys%B3aw-Wielgosz:-Pi%EA%E6set-lat-kacetu.-Ojczyzna-pa%F1szczyzna
Andrzej Wierzbicki, Spory o polską duszę. Z zagadnień charakterologii narodowej w historiografii polskiej XIX i XX wieku, Warszawa 1981.
Wieś pańszczyźniana w literaturze polskiej (XV – XIX), M. Piszczkowski, Warszawa 1972.
Raymond Williams, The Country and the City, Nowy Jork 1973.
Lidia Wiśniewska, Sarmatyzm w nowych odsłonach. Sarmacki mit w świetle wybranych przykładów literatury współczesnej, w: Sarmacka pamięć: wokół Bitwy pod Wiedniem, red. B. Dybaś, A. Woldan, A. Ziemlewska. Warszawa 2014.
Tadeusz Witczak, Paradoksy „Sarmatyzmu”, w: Dramaty Franciszka Zabłockiego: interpretacje, red. M. Cieński i T. Kostkiewiczowa, Wrocław 2020.
Wojna w miniaturze. Rozmowa z Konradem Sosińskim, właścicielem firmy Wargamer, wydawcą „Ogniem i mieczem”; https://miniwojna.blogspot.com/2014/08/rozmowa-z-konradem-sosinskim.html
Larry Wolff, Wynalezienie Europy Wschodniej. Mapa cywilizacji w dobie Oświecenia, przeł. T. Bieroń, Kraków 2020.
Wanda Wołk-Gumplowiczowa, Chłopi, mieszczaństwo i szlachta w powieści polskiej w pierwszej połowie XIX wieku, „Przegląd Socjologiczny” 1939.
Roman Wołoszyński, Ignacy Krasicki. Utopia i rzeczywistość, Wrocław 1970.
Michał Wróblewski, Neoliberałowie, sarmaci i polski zdrowy rozsądek, w: Zwodnicze imaginarium. Antropologia neoliberalizmu, red. W. J. Burszta, P. Jezierski i M. Rauszer, Gdańsk 2016.
W uścisku neosarmacji, https://trybuna.info/opinie/w-uscisku-neosarmacji/
Piotr Wójcik, Pańszczyzną Polska stoi, czyli rzecz o I RP i jej zgubnej polityce gospodarczej, https://nowyobywatel.pl/2014/07/31/panszczyzna-polska-stoi-czyli-rzecz-o-i-rp-i-jej-zgubnej-polityce-gospodarczej/
Wojciech Wybranowski, Wyobraźnia po prawej stronie, „Rzeczpospolita” 07.07.2012 https://www.rp.pl/spoleczenstwo/art6036361-wyobraznia-po-prawej-stronie
Anna Wylęgała, Był dwór, nie ma dworu. Reforma rolna w Polsce, Czarne 2022^.
Wzięli diabli pana. Antologia poezji walczącej o postęp i wyzwolenie społeczne 1543–1953, oprac. S. Czernik, J. Przyboś. Warszawa 1955.
Andrzej Wyczański, Studia nad folwarkiem szlacheckim w Polsce, Warszawa 1960.
Andrzej Wyczański, Szlachta polska w XVI wieku, Warszawa 2001.
Mateusz Wyżga, Chłopstwo. Historia bez krawata, Kraków 2022.
Andrzej Zajączkowski, Główne elementy kultury szlacheckiej w Polsce. Ideologia a struktury społeczne, Wrocław 1961.
Zapisy: pytania o sarmatyzm, „Ogród” 1994, nr 4.
Tomasz Zarycki, Pan, http://publica.pl/teksty/zarycki-pan-55491.html
Tomasz Zarycki, Tradycje republikańskie I Rzeczpospolitej jako symboliczny kapitał nowoczesnej tożsamości narodowej Polaków, w: Modernizacja Polski. Kody kulturowe i mity, red. J. Szomburg, Gdańsk 2008.
Matylda Zatorska, „Gotowe są zapłacić złotem, krwią, a nawet swoim ciałem”. Kobieca „Gra o tron” w „Gambicie hetmańskim” Roberta Forysia, „Historyka. Studia Metodologiczne” 2018, t. 48.
Rafał Ziemkiewicz, Bardziej szwoleżerscy niż szwoleżerowie, https://dorzeczy.pl/kraj/30896/Bardziej-szwolezerscy-niz-szwolezerowie.html
Z szablą i kielichem, czyli życie po sarmacku, red. J. Tazbir, S. Zagórski, Łomża 2015.
Ewa Anna Żukowska, Sarmacja i sarmatyzm w kulturze polskiej XVII stulecia w świetle opinii badaczy, „Roczniki Humanistyczne” 2004, t. 52.